Ươm kei thân thòng, thành công dễ hay khó

Ươm kei thân thòng, thành công dễ hay khó

Hiện nay, ươm keiki thân thòng, đặc biệt là lan trầm tím, phi điệp được rất nhiều người áp dụng phổ biến. Đây cũng là phương pháp nhân giống cây vô tính giá rẻ, không yêu cầu kĩ thuật cao, thích hợp ở tất cả mọi vùng miền. Nhiều người cho rằng ươm kei thân thòng không hề khó, tuy nhiên có người lại ươm mãi nhưng tỷ lệ thành công rất thấp. Vậy ươm kei cần đảm bảo những điều kiện gì?

Ươm kei cần tránh úng nước

Đây chính là nguyên tắc quan trọng nhất khi ươm kei thân thòng. Khi các bạn vô tình để nước ngấm vào vết cắt của đoạn thân sẽ gây ra thối nhũn. Chính vì thế mà rất nhiều người ươm kei với tỷ lệ thành công rất thấp do thối nhũn.

Chính vì thế, khi ươm kei các bạn nên nhớ: Sử dụng sao thật sắc nhọn, mỏng, sát trùng trước khi tiến hành cắt đoạn thân thành từng khúc nhỏ. Để khô vết cắt không cho vết cắt này tiếp xúc trực tiếp với nước trong vài tiếng đồng hồ cho khô hẳn. Sau đó bạn sử dụng keo liền sẹo hoặc bôi sơn móng tay để có thể làm liền vết cắt.

Đáp ứng được việc tránh nước ngấm vào thân ươm kei là bạn có thể nâng cao tỷ lệ thành công khi ươm giống rất cao rồi đó.

Giữ cho vết cắt được không ráo

Nhiệt độ đủ ấm: Nhiệt độ quyết định rất lớn đến sự phát triển của mầm cây và rễ cây. Nếu như ươm keiki trong thời tiết quá lạnh, bạn có thể không hề nhìn thấy một chút hi vọng nào. Khi thời tiết ấm lên, chẳng hạn như bước sang xuân thì tỷ lệ nảy kei cao hơn rất nhiều.

Chính bản thân tôi đã ươm kei vào mùa đông do nhận được quà nhưng tỷ lệ thành công không cao. Nhiệt độ không phù hợp khiến cho các mắt ngủ có thức dậy, rễ có ra nhưng ngọn mầm thì cứ chốn chẳng thấy đâu. Mùa xuân đến, các mắt ngủ mới bắt đầu thức, vậy là mất cả mùa đông tôi tốn công chăm sóc mà chẳng thu được kết quả cao.

Ươm kei không cần ánh sáng quá mạnh

Nhiều bạn hỏi tại sao ươm kei mà lại ra hoa? Người kích hoa thì lại ra kei, người kích kei lại ra hoa… quá khó chịu phải không nào. Thực ra ươm kei ra hoa hay ra hoa là do chế độ ánh sáng chứ không phải do độ ẩm như mọi người vẫn lầm tưởng.

Nếu bạn muốn ươm hoa, hãy để các khúc mắt ngủ của cây vào khu vực có ánh sáng yếu, hạn chế nắng mạnh. Ánh mặt trời giúp phân hóa mắt ngủ rất mạnh. Nếu bạn ươm kei đúng mùa ra hoa dưới điều kiện ánh sáng mạnh, khả năng cho hoa của mắt ngủ là rất lớn. Đồng thời ánh sáng mạnh sẽ khiến giá thể của bạn mau khô, không đảm bảo được độ ẩm thưởng xuyên để kei có thể nảy bình thường. Khi ra kei con rất non và yếu, dưới ánh sáng quá mạnh nó có thể bị đốt nóng và có khả năng bị cháy, teo là rất cao.

Để nơi có ánh sáng nhé, nắng nhẹ vào buổi sáng

Có nên sử dụng thuốc kích kei: Thuốc kích kei hiện nay rất phổ biến trên thị trường và rất đa dạng. Với kinh nghiệm kích kei của tôi, thực ra chúng ta không nhất thiết phải dùng thuốc mới có thể làm thức mắt ngủ. Vào mùa xuân, hè và thu, nhiệt độ ấm chúng ta có thể chọn cách ươm bình thường mà không cần đến sự xuất hiện của thuốc kích thích vẫn có thể cho tỷ lệ thành công lên tới 80%.

Nếu bạn kích kei vào mùa đông, điều này hoàn toàn không nên. Tuy nhiên nếu bắt buộc phải kích, bạn nên sử dụng thuốc kích thích để nâng cao tỷ lệ nảy mầm. Thuốc kích kei bạn nên nhớ dùng thật ít hoặc không dùng atonic bởi nồng độ đậm đặc của anonic rất dễ khiến các kei nóng và xảy ra hiện tượng thối thân.

Tuy nhiên, nếu có sự can thiệp của thuốc, tỷ lệ nảy mầm cao sẽ khiến số lượng kei lớn làm cho ngọn bị còi cọc, chậm phát triển. Thậm chí, nếu chế độ chăm sóc không phù hợp rất dễ làm hỏng, làm teo mầm. Nhiều mầm mà không đủ dinh dưỡng, mầm èo ọt và sức đề kháng kém khiến cho mầm không thể chống chọi lại được mùa đông lạnh giá.

Một loại thuốc kích Kei

Chúng ta bắt buộc dùng thuốc kích trong trường hợp khúc thân quá già và khó có khả năng nảy mầm thôi. Cá nhân tôi vẫn không thích dùng thuốc kích lắm. Mọi thứ nên để thuận theo tự nhiên bởi dĩ nhiên cái gì có lợi cũng đi kèm cái hại.

Lưu ý rằng bạn kích kei nên hạn chế hoặc không nên dùng Atonik để kích rễ nhé, với liều lượng nhẹ thì có thể không sao nhưng nếu với hàm lượng lớn như trên bao bì sẽ rất dễ gây thối nhũn, làm hỏng các mắt ngủ của cây.

Read More

Cách làm lan đơn thân đẻ nhiều con

Cách làm lan đơn thân đẻ nhiều con

Cách làm lan đơn thân đẻ con như thế nào không phải ai cũng biết. Dù là người chơi lan lâu năm hay người mới chơi lan, trồng được lan sống đã khó, làm thế nào để nó đẻ con còn khó hơn. Làm lan đơn thân đẻ con vừa nâng cao giá trị, vừa tăng độ thẩm mĩ giúp bạn thỏa sức chiêm ngưỡng thành quả của mình.


Điều kiện cần thiết để cây lan có thể đẻ con

Bạn thích giò lan của chỉ có 1 2 cây to hay giò lan mẹ bồng 2-3 con? Đối với những giò lan đơn thân lâu năm, thân cây mẹ phát triển dài, đặc biệt là quế, tam bảo sắc, hoàng nhạn, đuôi cáo, đai châu,… thì sẽ bắt đầu đẻ con. Tuy nhiên đối với cách để nó tự đẻ con thì thường cây mẹ đã quá dài, cây con mới bắt đầu nhú gây mất cân đối và làm xấu giò lan.

Thay vì thế, chúng ta có thể sử dụng một vài thủ thuật giúp cây lan có thể đẻ con mà không nhất thiết phải chờ cây mẹ thật già. Tuy nhiên vẫn có những điều kiện cần thiết để có thể tạo được cây con ra như sau:

Cây mẹ phải khỏe mạnh, rễ phát triển: Đối với những cây cần làm đẻ con, ít nhất tuổi đời của nó phải từ 3 năm trở lên, cây thuần vườn với bộ rễ cực kì phát triển. Cây mẹ khỏe mạnh thì mới đủ sức nuôi con được. Và tất nhiên, với những cây các bạn mới ghép, mặc dù cây có khỏe, giề to đi nữa nhưng rễ không phát triển thì các bạn cũng đừng nghĩ tới chuyện này nhé!

Sau mùa hoa chừng khoảng 1 tháng: Có nhiều bạn kích cây con vào mùa hoa, thực sự không có hiệu quả mà còn hại cây nữa. Mùa hoa hay trước mua hoa là thời điểm cây lan bước vào giai đoạn phân hóa mầm hoa. Chính vì thế mà toàn bộ các chất dinh dưỡng cây hút được sẽ được tập trung mang lên nuôi mầm hoa. Thời điểm kích cây con lên nhất là sau mùa hoa, tốt nhất là sau 1 tháng khi hoa tàn. Tại sao lại là sau 1 tháng? Lúc này cây mẹ đã đầy đủ chất dinh dưỡng cho các bộ phận của cây mà không phải thiếu chất như khi cây mới tàn hoa.

Sử dụng thuốc kích thích: Có lẽ sử dụng thuốc kích thích là điều không cần thiết, tuy nhiên có thuốc kích thích thì sẽ nâng khả năng nảy cây con lên rất nhiều. Nhiều người nói rằng không cần sử dụng thuốc kích thích vẫn lên nhưng có vẫn hơn không mà. Thuốc kích thích giúp rút ngắn thời gian nảy cây con, đồng thời giúp cây con có sức khỏe tốt hơn.

Sử dụng keo liền sẹo: Có nhiều biện pháp làm cây lan đơn thân đẻ con, trong đó có cả những biện pháp động đến dao kéo mới có thể làm cây lan rung động được. Khi đã động đến dao kéo, bạn nên sử dụng keo liền sẹo để có thể làm lành vết thương, tránh cây lan bị mầm bệnh xâm nhập vào từ môi trường bên ngoài.

Những phương pháp làm lan đơn thân đẻ con hiệu quả nhất

Cắt ngọn, bấm ngọn

Với những loại lan đơn thân mà có sức sống mạnh mẽ, bộ rễ phát triển thì chúng ta có thể hi sinh bấm phần ngọn đi để cây con có thể đẻ nhánh ở những mặt ngủ ngay bên dưới ngọn cây. Điều này sẽ khiến cây lan của bạn cụt ngọn nhưng bù lại, sau 1 tgian bạn sẽ có từ 1 đến 3 ngọn khác thay thế, như vậy là nghiễm nhiên bạn đã thêm được 2 ngọn lan rồi phải không nào.

Tuy nhiên bạn chỉ nên áp dụng cách này với những giò lan có nhiều cây mà không phải một cây và không áp dụng với cây lan có ngọn dài nhất. Tại sao lại như vậy? Thường thì ngọn lan dài nhất là ngọn chính, là điểm nhấn của cây lan nên khi bấm ngọn thì giò lan bị tách, mất phương hướng nên rất kị trong phong thủy, đồng thời cũng chẳng còn tý thẩm mỹ nào cả. Bạn chỉ nên bấm ngọn những cây nhỏ hơn giúp giò lan của bạn nhanh chóng rậm rạp mà không mất đi vẻ đẹp vốn có.

Đè cây nằm ngang sát mặt giá thể: Cách này chỉ được áp dụng đối với những cây lan trồng chậu có diện tích lớn, mặt chậu phẳng và ngọn cây thẳng. Ta dùng một chiếc nẹp buộc thân cây lan vào và đè sát xuống mặt giá thể, giữ ẩm liên tục. Cây lan sau 1 thời gian sẽ có xu hướng ngóc đầu lên, bạn hãy nẹp tiếp cho nó không ngóc lên được, lúc ấy thì những mắt ngủ của phần thân sát giá thể sẽ bắt đầu phân hóa mầm non và mọc thành cây con. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi phải sử dụng kèm thuốc kích thích nảy cây con phun và giữ ẩm liên tục mới được hiệu quả cao. Đồng thời, thân cây mẹ sẽ bám chặt xuống giá thể để hy sinh cho cây con mọc lên.

Treo ngược giò lan: Đối với những giò lan lâu năm, thân mẹ dài mà chưa thấy nảy cây con, bạn hãy thử treo ngược giò lan lại xem. Nhớ là giữ ẩm và phun thuốc kích cây con lên để nâng cao khả năng đẻ con nhé. Cây lan treo ngược chắc chắn sẽ bị đổi hướng nắng và ngọn sẽ ngoặt ngoèo không được thẳng, tuy nhiên bù lại bạn có thể làm giò lan đơn thân của mình đẻ con xum xuê để nó không cô đơn.

Dùng dây đồng thắt ngẫng tại thân

Đây là cách làm khá phổ biến và cho hiệu quả cao. Tuy nhiên cách làm này yêu cầu cây lan của bạn có tuổi đời lớn, thân dài trên 30cm và có bộ rễ khỏe mạnh. Bạn sử dụng dây đồng ( loại dây đồng lõi to bằng chiếc tăm) cắt thành đoạn ngắn chừng 3 cm xoắn thật chặt vào phần thân cây lan.

Vị trí xoắn đẹp nhất là bên dưới 2 đến 3 chiếc rễ gần ngọn nhất để đảm bảo rằng nếu có thiếu chất dinh dưỡng thì phần ngọn vẫn có những chiếc rễ có thể tự tìm nguồn sống cho cây. Vị trí thắt ngẫng này làm phần dinh dưỡng phần gốc không được đưa lên ngọn, chính vì thế sẽ làm cho phần gốc nảy cây con lên. Khi cây con đã lớn, bạn có thể tháo phần dây đồng này ra để cây tiếp tục phát triển mạnh hơn.

Trên đây là những phương pháp có thể giúp cây lan đơn thân đẻ con hiệu quả qua những tác động từ bên ngoài. Ngoài ra, khi cây lan trưởng thành nó có thể tự đẻ con mà không cần bạn can thiệp. Chúc các bạn sở hữu được những giò lan đẹp, khủng, có giá trị cao!

Read More

Thay chậu và nhân giống lan Vanda

Thay chậu và nhân giống lan Vanda

Vanda là một giống lan phụ sinh của vùng nóng, có một số rất ít mọc trên đá hay trên đất. Đây là một giống có sự phân bổ rất rộng từ Trung Quốc đến Hilnalaya và trải dài từ Inđônêxia đến Niu Ghine và Bắc Úc châu. Vanda gồm hơn 45 loài được biết và trên 1.000 loài cây lai tạo thành bộ sưu tập về lan khá quan trọng

Ở Việt Nam có 5 loài Vanda rừng được biết là: Vanda concolor, vanda liouvillei, Vanda lilacina, Vanda denisonaliana và Vanda pumila, tuy nhiên chỉ có một loài cho hoa đẹp bền là loài Vanda denisonaliana. Cả 3 loài sau đều là lan vùng mát có nhiều ở Lâm Đồng. Vanda có sự biến đồi rất lớn về tính chất thực vật và sự xuất hiện của hoa, nhưng hầu hết chúng đều là những cây lan có giá trị vì có chồi loa dài mang nhiều hoa to.

Hướng dẫn thay chậu và nhân giống lan vanda:

Sự thay chậu các loài thuộc giống Vanda, thường chỉ do nguyên nhân duy nhất là cây phát triển quá lớn gây ra sự mất cân đối giữa cây và chậu. Việc thay chậu có thế thực hiện suốt năm nhưng đầu mùa mưa vần là thời điểm lý tưởng cho việc thay chậu. Cách nhân giống tương tự Hồ điệp.

Khoảng 3 tháng 1 lần, ta phun một dung dịch ANA với nồng độ 0,1 phần triệu (ppm) để kích thích sự mọc rễ. Bạn cứ nhớ rằng, đối với loài Vanda, mỗi lần bạn phun kích thích tố rễ sẽ mọc tang lên 1 bậc. Như vậy, sau một thời gian cây lan Vanda sẽ có một bộ rễ thật mạnh đủ đáp ứng các yêu cầu cần thiết.

Read More

Nhân giống lan Hài Đỏ - Paphiopedilum delenatii

Nhân giống lan Hài Đỏ - Paphiopedilum delenatii

Paphiopedilum delenatii (hài Đỏ, hài Gấm, hài Hồng) là một trong những loài lan đặc hữu của Việt Nam được Guillaumin mô tả lần đầu vào năm 1924 và ghi xuất xứ ở Bắc Việt Nam. Qua hơn 70 năm (1922-1993), không ai phát hiện lại lan hài đỏ có ở Việt Nam.

Lan hài Paphiopedilum sp. Hiện nay đã thống kê được hơn 60 loài lan Hài (Paphiopedilum sp.) trên toàn thế giới. Chúng phân bố từ Hymalaya đến Indonesia, Philippines. Một trong những cái nôi của giống lan hài là ở biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Đa số lan hài mọc thành từng đám ở kẽ đá, nhất là đá vôi, bờ suối có cát, đất mùn và lá cây mục cùng rêu và dương xỉ. Rất ít loài là phong lan sống bám ở cây cao.

Ở Việt Nam có khoảng 23 loài lan hài đã được ghi nhận gồm có: P.hangianum; P.emersonii; P.armenniacum; P.godefroyae; P.concolor; P.malipoense; P.hiepii; P.micranthum; P.delenatii; P.vietnamense; P.dianthum; P.helenae; P.herrmannii; P.hirsitissimum; P.tranlienianum; P.villosum; P.affine; P.gratrixianum; P.henryanum; P.purpuratum; P.callosum; P.appletonianum; P.amabile.

1. Lan hài đỏ Việt Nam (Paphiopedilum delenatii)

Lan Hài thuộc họ Orchidaceae, họ phụ II Cypripedioideae, chi Paphiopedilum và loài P. delenatii Guillaumin.

Paphiopedilum delenatii (hài Đỏ, hài Gấm, hài Hồng) là một trong những loài lan đặc hữu của Việt Nam được Guillaumin mô tả lần đầu vào năm 1924 và ghi xuất xứ ở Bắc Việt Nam. Qua hơn 70 năm (1922-1993), không ai phát hiện lại lan hài đỏ có ở Việt Nam.

Lan hài đỏ được tái phát hiện ở Bác Ái, Ninh Sơn, Khánh Hòa do tiến sĩ Peter Schwott (Đại Học Praha, Tiệp Khắc) và các nhà khoa học của Phân viện Sinh học tại Đà Lạt thực hiện vào năm 1993. Hiện nay ghi nhận chúng có mặt ở nhiều địa phương như  Cao Bằng, Đak Lak, Lâm Đồng, Khánh Hòa,…

2. Sơ lược về tình hình nghiên cứu nhân giống cây lan hài:

Phương pháp nuôi cấy vô trùng trong nhân giống lan hài khó thực hiện thành công vì mẫu nuôi cấy của loài này rất khó bảo quản. Nhiều thử nghiệm về mẫu cấy như chồi đỉnh, chồi lấy từ cây con nẩy mầm trong ống nghiệm hoặc  thành lập môi trường nuôi cấy mô sẹo từ protocorm, tái sinh lan hài là thông qua sự hình thành chồi từ nuôi cấy lá…. đã được thực hiện nhưng tỉ lệ hình thành mô sẹo và khả năng tái sinh thấp..

Một phương pháp khác được ứng dụng là sử dụng hạt nẩy mầm in vitro để sản xuất cây con. Từ cây con in vitro, các mô sẹo được cảm ứng từ protocorm có nguồn gốc từ hạt, được cấy chuyền trên môi trường có chứa nồng độ 2,4–D và TDZ cao, những mô sẹo này có khả năng tái sinh thành cây hoàn chỉnh thông qua bước trung gian hình thành PLB. Một mảnh nhỏ mô sẹo này có thể tái sinh từ 3-7 chồi trong 3 tháng và chúng có thể được giữ trên môi trường nuôi cấy trong 3 năm mà không mất đi khả năng tái sinh. Tuy nhiên vẫn còn một số vấn đề chưa được giải quyết như tính bền vững về mặt di truyền của những cây được tái sinh….  Người ta cũng tiến hành phương pháp nuôi cấy huyền phù tế bào từ những dòng mô sẹo có nguồn gốc từ protocorm và nuôi cấy mô sẹo có tính toàn thể từ những loại mô khác của Paphiopedilum.

3. Nhân giống cây lan hài đỏ tại Việt nam:

Cây hoa lan hài đỏ là loài thực vật đặc hữu của Việt Nam, được CITES công nhận và bảo vệ. Phân viện Sinh học tại Đà Lạt đã tiến hành nghiên cứu và ứng dụng kỹ thuật gây vết thương trong nhân giống cây lan hài đỏ này.

Vật liệu và phương pháp thí nghiệm:

* Nguồn mẫu: Lan hài đỏ được thu hái tại Khánh Hòa, nuôi trồng tại Phân viện Sinh học tại Đà Lạt. Cây ra hoa và đã được định danh một cách cụ thể.

Nguồn mẫu sử dụng trong các thí nghiệm là các cây lan hài con in vitro 6 tháng tuổi, thu được bằng cách gieo hạt trong ống nghiệm. Chọn lựa các cây con có độ cao đồng đều (1,2-1,5 cm) để làm thí nghiệm.

Bên cạnh đó, phân viện cũng đã thành công trong việc nhân giống vô tính lan hài đỏ bằng cách nuôi cấy chồi ngủ của phát hoa trên môi trường MS bổ sung NAA, BA; than hoạt tính; nước dừa; glucose … và sau 3 tháng đã thu được cây con in vitro.

* Môi trường nuôi cấy được sử dụng:

Môi trường gieo hạt: Sử dụng môi trường Knudson C.

Nuôi cấy trên môi trường lỏng: Sử dụng môi trường dinh dưỡng khoáng MS không bổ sung agar, có đặt cầu giấy lọc. Cầu giấy lọc có vai trò như là giá thể và giúp hấp thu phenol tiết ra trong quá trình thí nghiệm.

Nuôi cấy trên môi trường đặc: Sử dụng môi trường dinh dưỡng khoáng MS hoặc 1/2MS có bổ sung agar.

* Phương pháp gây vết thương:

Phương pháp gây vết thương được thực hiện nhằm mục đích kích thích sự hình thành chồi của những cây lan hài đỏ được gieo hạt in vitro cũng như từ phát hoa. Dụng cụ thực hiện gây vết thương là mũi kim nhọn (Æ=0,3mm). Cây lan hài in vitro được xử lý cắt  bỏ rễ cẩn thận, tránh cắt phạm vào phần đế gần rễ. Dùng dụng cụ gây vết thương đã xử lý tiệt trùng châm vào xung quanh phần đế gần rễ 3-4 lần, sau đó đặt vào môi trường nuôi cấy đã chuẩn bị sẵn.

Hình 2. Các phương pháp nhân giống cây lan hài (gieo hạt, nuôi cấy phát hoa, kỹ thuật gây vết thương).

* Kết quả thực hiện:

(1) Khảo sát các kỹ thuật kích thích sự hình thành chồi của lan hài đỏ: Sau 3 tháng tiến hành các thí nghiệm, chúng tôi ghi nhận được các kết quả sau:

- Ở các mẫu được kích thích để hình thành chồi bằng phương pháp gây vết thương tỷ lệ mẫu sống sót từ 50-85%. Các mẫu không sử dụng phương pháp gây vết thương tỉ lệ mẫu sống rất cao, nhiều nghiệm thức mẫu phát triển tốt và có lá mới nhưng không hình thành chồi mới.

-  Quan sát tình trạng chồi cho thấy ở môi trường lỏng có hiệu quả hơn so với môi trường rắn. Số chồi trong thí nghiệm nuôi cấy trên môi trường lỏng nhiều hơn và tình trạng chồi khỏe hơn.

Phương pháp gây vết thương có hiệu quả rõ rệt trong việc kích thích tạo chồi. Tỷ lệ mẫu sống sót phụ thuộc vào mức độ gây tổn thương hoặc mẫu bị chìm ngập trong môi trường nuôi cấy lỏng. Sự phát triển của mô có thể bị thay đổi hoàn toàn nếu chúng được nuôi cấy trên môi trường đặc hoặc lỏng. Như vậy, sự lựa chọn môi trường rắn hay lỏng trong nuôi cấy là cần thiết.

(2) Khảo sát sự ảnh hưởng của các chất điều hòa tăng trưởng phối hợp đối với sự hình thành chồi. Số liệu được ghi nhận sau 3 tháng nuôi cấy như sau:

- Ở cùng nồng độ chất điều hòa tăng trưởng, nuôi cấy trên môi trường lỏng tỏ ra có hiệu quả cao hơn so với môi trường rắn về số lượng chồi và tình trạng phát triển của chồi.

- Sự kết hợp giữa TDZ và NAA có ảnh hưởng tốt nhất khi mẫu được nuôi cấy trên môi trường lỏng.

Read More

Chia sẻ một số cách nhân giống hồ điệp

Chia sẻ một số cách nhân giống hồ điệp

Người ta thường nhân giống hồ điệp với số lượng lớn bằng phương pháp cấy mô. Nhưng đối với những người đam mê lan chỉ mua vài chậu hồ điệp để chơi thì nhân giống bằng phương pháp cấy mô gần như là bất khả thi. Thế có cách nào để nhân giống lan hồ điệp ngay tại nhà không?

Câu trả lời là có 2 cách để tự nhân giống tại vườn nhà là:

Kích thích, tạo cây ky (keiki).


Kích thích nhầm ép cây hồ điệp mẹ đẻ cây con từ thân (nách lá).

Bây giờ chúng ta bắt đầu tìm hiểu kỹ hơn về 2 phương pháp nhân giống hồ điệp tại nhà này nhá các bạn.

1. Phương pháp cho Hồ điệp sinh cây ky (keiki) trên các mắt của ngồng hoa:

Chắc các bạn cũng thắc mắc rằng "nhân giống bằng cách tạo keiki là sao?"

Lan hồ điệp có khả năng mọc thêm cây con mới từ các mắt của nhánh hoa hồ điệp đã tàn. Cây con này là keiki. Nhưng thường chúng sẽ không nhảy ra cây con mới. mà sẽ tiếp tục mọc hoa. Chỉ khi được chăm sóc tốt và dùng thêm chất kích thích hợp lý, thì khả năng sinh cây con và cây ky (keiky) rất cao.

Thời điểm nào tiến hành nhân giống hồ điệp từ keiki?

- Trong suốt cả năm, miễn là lan hồ điệp gần tàn hoa là có thể tiến hành nhân giống. Nhưng thời gian tốt nhất là từ tháng 2 đến tháng 6 vì 2 lí do:

Đây là giai đoạn đa số lan hồ điệp có hoa (để chơi tết).

Tháng 2 đến tháng 6 là giai đoạn tăng trưởng của hầu hết các loại lan, thuận lợi cho việc chiết tách nhân giống.

Bạn cứ để ý khi thấy hoa tàn độ 2/3 ngồng hoa thì đây là thời điểm thích hợp để xử lý tạo keiki được rồi đó (nếu để muộn quá thì ngồng hoa sẽ khô, sẽ không kịp cho việc mọc cây ky nữa).

- Bạn hãy cắt ngồng hoa, bỏ từ khúc có phân nhánh hoặc có hoa trở lên. Thường chỉ để lại 3-4 khúc của ngồng hoa (tính từ gốc lên). Vết cắt nên cách mắt độ 1-3cm. Bôi Daconil hoặc thuốc chống bệnh vào vết cắt, để khô vết cắt 2-3 ngày.

Bạn bồi bổ cho cây mẹ bằng phân bón lá 20-20-20 độ 3-4 tuần, để cây được hồi sức sau đợt nuôi hoa.

Bạn lấy bông hoặc vải mềm quấn nhẹ, xốp, quanh các mắt ngồng(thường thành công ở các mắt thứ 3-4-5, tính từ gốc lên), rộng độ 5-7mm, dày độ 2-4mm.

Rồi cách nhật, theo trình tự này, bạn nhỏ các thuốc kích thích vào chổ bông đó, như sau:

+Từ khi bắt đầu cho đến khi các mắt sưng lên (xung dịch), mới hơi nhú đầu rễ hoặc chồi cây ky (Khoảng 2-4 tuần): Antonic 1/500 (độ 4 giọt/100cc nước). Hoặc thay bằng B1 Thái.

Thường nó mọc chồi trước, rễ sau. Nhưng đôi khi ngược lại. Có lần tôi làm, giữa mùa hè nó vừa mọc cây ky, vừa ra hoa, sau đấy nó mới mọc rễ.

+ Khi mắt đã sưng, hơi nhú chồi hoặc rễ thì tháo băng ra, đổi phun thuốc ngay (nếu tiếp tục thuốc đó, nó sẽ làm "cháy" chồi và rễ non.)

+ Chuyển sang: Rootplex (hoặc Kelpak) 1/1000, cộng thêm chút xíu B1 Thái và chút xíu Antônic. Phun như bón lá.

+ Chỉ 2-3 tuần sau, bạn đã có cây ky xinh xắn nhú ra từ những mắt ngồng hoa cũ đó.

Nhưng, bạn đừng vội tách 2 mẹ con nó. Tiếp theo, bạn chăm bón bình thường, đợi khi có nhiều rễ cây ky dài độ 4-6cm trở lên hãy cắt trồng riêng, cho an toàn.

Bạn nên xếp thêm than cho cao lên đón rễ, cho rễ bám vào than, thì cây ky phát triển nhanh, và khi cắt cây ky trồng xuống, nó phát triển tiếp ngay, không bị chột lại.

Nếu thích, bạn cứ để cây ky ở cùng mẹ 1 năm, cây ky vẫn có thể ra hoa, rồi lại cho mọc cây ky cháu, rồi lại.... Rất ngộ nghĩnh.

Nếu cây mẹ có hoa sớm, bạn kích thích mọc cây ky sớm, thì bạn được "hoa cháu" giữa mùa hè năm đó luôn.

Mẹ sinh cây ky trên cành hoa, cây ky trên cành hoa lại ra cành hoa nữa. Tạm gọi là "Hoa cháu" vậy:

Chỉ nên làm khi cây đã gần tàn hết hoa. (Nếu cắt ngồng khi đang còn nở hoa, thì nó lại ra nhánh hoa khác. Nếu cắt muộn quá, ngồng có thể khô héo, không ra keyki nữa.)

Bồi bổ cây mẹ trước khi kích thích và trong quá trình cây sinh sản bằng phân bón 20-20-20, hoặc 30-10-10, thêm chút ít Antonic và Rootlex (kích thích sinh trưởng), ngay từ trước lúc sắp cắt cành hoa cho đến khi có cây ky.

Phải để chậu ở thấp nơi mát ẩm, tuyệt đối tránh ánh nắng gắt (chỉ cần 20-40% ánh sáng, tức là hơi âm u) trong giai đoạn kích thích. (Nắng nhiều thì nó có thể héo keyki hoặc mọc nhánh hoa tiếp)

Thuốc pha không nên để lâu sẽ biến chất, mất hiệu lực. Bạn nên đong thuốc bằng giọt, với tiêu chuẩn tính là 20 giọt = 1cc.

2. Phương pháp ép cho Hồ điệp "đẻ" cây con:

Để Hồ Điệp đẻ cây con có khó hơn tạo cây ky một chút:

Để tạo cây ky chỉ cần cây có ngồng hoa là làm được, dù là cây còn rất non, mới bói hoa.

Để HĐ đẻ cây con thì rất khó thành công khi cây còn non, thường chỉ tiến hành được trên cây lớn hơn 3 năm tuổi, thân phải đủ cao để tiến hành thủ thuật: Cây con thường được sinh ra ở phần dưới thấp của gốc, thậm chí là ở phần đang có rễ của cây.

Bạn nên chọn thời điểm mùa Xuân, sau khi đã cắt ngồng hoa sớm, bồi bổ cho cây sung mãn trước khi tiến hành thủ thuật độ 1 tháng. Bằng phân 30-10-10 hoặc 20-20-20, gia thêm chút thuốc kích thích sinh trưởng.

Chậu Hồ điệp thơm này kết hợp cả 2 phương pháp nhân giống nói trên: Vừa mọc keyki trên ngồng hoa cũ, vừa đẻ cây con bên nách:

Các bước tiến hành thủ thuật ép đẻ cây con như sau:

a) Bón kích và hạn chế tưới:

Dùng phân 20-20-20 gia thêm Antonic 1/1000 và Rootplex 1/2000 (hoặc Kelpak)

Phun mặt dưới lá và tưới gốc 5 ngày/lần x 3 lần. Hạn chế tưới nước để cây mẹ hơi ngót nước đi.

b) Thắt thân cây mẹ:

Lấy dây điện nhỏ có 1 lõi đồng mềm (như dây nhỏ trong bọc dây điện thoại), quấn vào thân cây mẹ 1 vòng rồi xoắn thít dần, cho đến khi lún vào thân cây độ 1 mm là vừa.

Điểm thắt nên ở khoảng gần gốc, trên 1-2 lá dưới cùng. Sau một thời gian, chiếc lá ngay trên chổ thít thường bị héo dần và rụng mất. Nếu gốc cây đã cao thì có thể thắt ở ngay dưới lá thứ nhất.

Ở giai đoạn này cần tưới đủ, tiếp tục thúc phân kích như trên. Cứ như vậy trong 1-2 tháng, cho đến khi thấy nhú chồi cây con thì thôi.

Trong quá trình này, nên bới giá thể sát gốc ra một chút, vì rất có thể chồi cây lại mọc ra ở dưới sâu, trong vùng có rễ. Nếu thấy dây thắt lỏng ra thì xoắn chặt lại như cũ.

Do ứ nhựa lại ở phần dưới của cây, nên phần trên của cây mẹ bị dừng phát triển. Nếu bạn thắt quá mức thì sẽ làm phần trên héo đi, vì vậy tốt nhất là theo dõi mà thắt chặt dần sau từng ngày.

c) Dưỡng chồi non:

Đây là giai đoạn phải bảo vệ và chăm sóc chồi rất cẩn thận.

Chồi non rất dễ bị thối nếu bị ướt lâu, vì vậy cần tưới xung quanh gốc, tránh tưới vào chồi non. Thuốc ngừa nấm cũng chỉ dùng 1/2 liều.

Phân bón thì thôi gia Antonic, thay vào là B1 Thái, 1 tuần/lần X 3-4 lần. Chủ yếu dùng 30-10-10 hoặc 20-20-20.

Khi chồi cao độ 1 cm thì nó nhú chòm lá, lá non này rất dễ bị thối nếu chạm vào giá thể, cần bới tránh ra. Và tháo bỏ dây thắt cây mẹ.

Nếu ở cây già, thân dài, chồi mọc trên cao thì nhàn hơn nhiều.

Khi chồi 2cm, đã nâng lá lên khỏi mặt giá thể thì chăm sóc bình thường cùng cây mẹ, chờ rễ cây con.

Để rễ cây ky phát triển nhanh, khoẻ, bạn nên xếp than cao lên, đón cho rễ bám vào.

Khi chùm rễ của cây con đã khỏe thì cắt tách cây con ra chậu khác, khéo léo đem cả những viên than mà rễ đã bám vào sang chậu mới. Nhớ bôi thuốc phòng bệnh vào vết cắt.

Trong suốt quá trình tiến hành, cần để cây ở nơi ẩm mát, tránh nắng, mưa.

Trên đây là 2 phương pháp nhân giống đơn giản, dễ làm, ít tốn, và dễ thành công. Chúc thành công

Read More

Các cách nhân giống lan Hồ Điệp

Các cách nhân giống lan Hồ Điệp

Hồ Điệp là một loài lan rất khó nhân giống, thường cho hệ số nhân thấp trong điều kiện vườn ươm. Để có được số lượng lớn cây giống, đồng đều đáp ứng nhu cầu thị trường thật nan giải.

Lan hồ điệp là một trong những giống lan rất được yêu thích không chỉ về màu sắc, kiểu dáng mà còn mang một nét đẹp rất sang trọng và trang nhã. Chính vì vậy, nó đã nhanh chóng trở thành sản phẩm trồng trọt mang lại hiểu quả kinh tế cao không chỉ ở Việt Nam mà còn nhiều nước trên thế giới như Đài Loan, Nhật Bản, Hà Lan, Mỹ…

Hồ Điệp là một loài lan rất khó nhân giống, thường cho hệ số nhân thấp trong điều kiện vườn ươm. Để có được số lượng lớn cây giống, đồng đều đáp ứng nhu cầu thị trường thật nan giải. Trong những năm gần đây, công nghệ lai giống kết hợp gieo hạt trong ống nghiệm cho tỷ lệ nảy mầm cao, tạo nên sự đa dạng về màu sắc, cấu trúc, kích thước hoa sau mỗi thế hệ. Tuy nhiên, nhân giống bằng phương pháp gieo hạt mang tính ngẫu nhiên thu được cây có tính trạng yêu thích và gần như không thể có được cây con cho hoa đẹp như cây mẹ. Để khắc phục điều này, các nhà nuôi cấy mô đã dùng phương pháp nuôi cấy đỉnh sinh trưởng để tạo dòng cây ổn định về mặt di truyền. Cây giống tạo ra theo phương pháp này gọi là cây tạo dòng (cloning). Phương pháp này có ưu điểm tạo nên được những quần thể cây con đồng tính trạnh, có sự tăng trưởng và chất lượng hoa đồng đều. Tuy nhiên, phương pháp này thực hiện rất khó thành công, đỉnh sinh trưởng quá nhỏ bé nên không thể tái sinh hoặc chết đi qua lần khử trùng.

Lan Hồ Điệp là loại lan đơn thân, thân ngắn và mỗi cây cho một đỉnh sinh trưởng nên để có nguồn mẫu cấy mô cần phải có nhiều mẫu ban đầu làm tăng chi phí quá trình nuôi cây. Vì vậy, hiện nay các nhà nuôi cấy mô trong nước cũng như trên thế giới thường dùng phát hoa làm vật liệu nuôi cấy, phát hoa Hồ Điệp có chứa các mắt ngủ phần gốc, có bề mặt nhẵn bóng dễ khử trùng, tỷ lệ thành công cao mà vẫn tạo được dòng cây ổn định về di truyền. Quá trình nhân giống lan Hồ Điệp được tiến hành như sau:

Cách nhân giống Click chuột vào đây

Read More

Nhân giống lan Hồ điệp

Nhân giống lan Hồ điệp

Hầu hết các cây Hồ điệp thương mại được tạo ra từ hạt và là dị hợp tử. Tuy nhiên, khi nhân giống bằng hạt, cây con thu được sẽ không đồng nhất về mặt di truyền, nhất là sự phân ly tính trạng màu sắc hoa.

1. Giới thiệu chung

Chi lan hồ điệp (Phalaenopsis) có trên 70 loài và ngày càng có nhiều giống mới được lai tạo. Các loài lan hồ điệp có xuất xứ từ Đông Nam Á và Australia, chịu được khí hậu ẩm nóng, nhiệt độ từ 25°C-35°C.

Có thể gặp một số loại lan hồ điệp trong các khu rừng ở Việt Nam như  Hồ điệp dẹt (Pha.coenu), Hồ điệp ấn (Pha.mannii), Hồ điệp trung (Pha.parishii), Hồ điệp nhài (Pha.pulcherrima).

Một số loài có thể tạo ra cây con (keikis) trên cuống hoa như Pha.lueddemanniana hoặc trên rễ phẳng như  Pha.stuartinana.

2. Nghiên cứu cây lan hồ điệp trên thế giới

Hầu hết các cây Hồ điệp thương mại được tạo ra từ hạt và là dị hợp tử. Tuy nhiên, khi nhân giống bằng hạt, cây con thu được sẽ không đồng nhất về mặt di truyền, nhất là sự phân ly tính trạng màu sắc hoa. Đã có nhiều phương pháp vi nhân giống lan hồ điệp như nuôi cấy cuống hoa với chồi nách, mô phân sinh, đỉnh chồi của chồi cuống hoa, đốt cuống hoa, đoạn cắt lá và chóp rễ. Tuy nhiên các phương pháp này chưa ứng dụng rộng rãi trong sản xuất thương mại vì chúng khác nhau về tỷ lệ sống sót, sự hình thành thể giống protocorm (PLB) và khả năng tái sinh cây con.

Việc cảm ứng hình thành cây con in vitro bằng cách nuôi cấy chồi cùng với một ít thân bên dưới và bên trên nó đã được Rotor thực hiện vào năm 1949 và được coi là phương pháp chính để nhân giống vô tính lan hồ điệp. Phương pháp này vẫn tồn tại một tỷ lệ cao các chồi duy trì trạng thái ngủ hoặc có thể phát triển thành cuống hoa hay chồi sinh dưỡng.

Các thí nghiệm của Tanaka và Sakanishi (1977) cho thấy chồi ở các phần phía trên có xu thế duy trì trạng thái ngủ bất chấp ảnh hưởng của nhiệt độ. Các chồi nẩy mầm đặt ở 20°C hoặc 25°C sẽ tăng trưởng sinh sản (trừ một số chồi ở phần gốc) và ở 28°C các chồi đều tăng trưởng sinh dưỡng. Chồi nuôi cấy đang ở trạng thái ngủ sẽ được kích thích nẩy mầm nếu bổ sung BA vào môi trường.

Năm 1991, Sajise và Sagawa đã đưa ra báo cáo đầu tiên về sự hình thành mô sẹo tạo phôi (embryogenic) và Tokuhara và Mii (2000) đã thực hiện cảm ứng thành công mô sẹo tạo phôi từ các mẫu cấy đỉnh chồi trên cuống hoa lan hồ điệp trên môi trường NDM (New Dogashima Medium) và cấy chuyền thành công mô sẹo sang dạng huyền phù trong môi trường NDM lỏng.

Young, Murthy và Yoeup (2000) đã thành công trong việc sử dụng bioreactor để nuôi cấy PLB từ các đoạn cắt lá, sau 8 tuần nuôi cấy, họ đã thu được khoảng 18.000 PLB từ khoảng 1.000 PLB ban đầu trong 2 lít môi trường Hyponex. Các PLB này được chuyển sang môi trường Hyponex rắn để tạo cây con.

3. Nghiên cứu lan Hồ điệp tại Việt Nam:

Chồi phát hoa Phalaenopsis nuôi cấy in vitro thường thể hiện 3 trạng thái là chồi ngủ, chồi sinh dưỡng và chồi sinh sản. Phân viện Sinh học Đà Lạt đã tổ chức các thí nghiệm khảo sát ảnh hưởng của vị trí nguồn mẫu trên chồi phát hoa, nhiệt độ nuôi cấy và nồng độ BA trong môi trường lên các trạng thái sinh trưởng. Chúng tôi cũng khảo sát các điều kiện cảm ứng mô sẹo và sự hình thành phôi vô tính của Phalaenopsis.

* Nguồn mẫu: Là giống lai Phalaenopsis amabilis 5–6 năm tuổi trồng trong nhà lưới. Tách phát hoa làm nguồn mẫu khi cây bắt đầu nở hoa. Mẫu sau khi đã xử lý được cấy trên môi trường VW (Vacin và Went, 1949) có bổ sung 2% sucrose.

* Kết quả thực hiện:

(1) Khảo sát tác động của nhiệt độ đối với quá trình nuôi cấy: Thực hiện thí nghiệm nuôi các đoạn cắt chồi có nguồn gốc từ các vị trí khác nhau trên môi trường VW và đặt ở các nhiệt độ khác nhau. Kết quả ghi nhận sau 90 ngày nuôi cấy như sau:

-  Một số chồi vẫn duy trì trạng thái ngủ ở tất cả các nhiệt độ khảo sát và vị trí nguồn mẫu cấy trên chồi phát hoa càng cao thì tỷ lệ chồi ngủ càng nhiều.

- Về ảnh hưởng của nhiệt độ, ở nhiệt độ 20°C, 67% chồi nuôi cấy tạo ra chồi sinh sản.  Còn ở 25°C, 76% chồi tạo ra chồi sinh dưỡng.

Xem tiếp xin click chuột vào đây

Read More

Vài điều thú vị khi chơi dòng giả hạc

Vài điều thú vị khi chơi dòng giả hạc

Hôm nay ngắt hoa dã hạc đợt đầu mình rút ra một số nhận xét để anh em quan tâm dã hạc có thêm chút kinh nghiệm:

Sau khi sưu tầm được rất nhiều dã hạc từ các vùng, mình đã không bán ra hầu như tất cả dã hạc AE lấy về trong khu vực tỉnh Gia Kon (Konchro, Đak Glei, Konkakinh, Kbang, Đak Pơ, Ia Pa) Chỉ để thoả mãn mục đích so sánh hoa của các vùng, cũng bởi đây là loài lan mình thích hơn cả.

Hôm nay ngắt hoa dã hạc đợt đầu mình rút ra một số nhận xét để anh em quan tâm dã hạc có thêm chút kinh nghiệm:

– Có 2 kiểu cánh hoa là cánh xoắn và cánh thẳng. Hoa cánh xoắn to hơn hoa cánh thẳng, môi hoa cũng to hơn hẳn. Tuy vậy hoa cánh thẳng lại kết cấu rất đều nhìn đồng bộ và bắt mắt hơn trên một giả hành nở đều.

– Độ màu ở cánh hoa cũng có khác đôi chút, thông thường là phớt hồng trên nền trắng. Thi thoảng có những cây màu hồng chiếm chủ đạo nên nhìn rất thắm đượm. Nếu cả 5 cánh hoa đều trắng tinh thì rơi vào dã hạc 5 cánh trắng (như dã hạc 5ct Hoà Bình), trường hợp cả môi hoa cũng trắng tinh khôi thì dã hạc Di Linh trắng (loại này mang yếu tố đột biến nhiều hơn là 1 chi lan rành mạch, “đắt như vàng” nên ACE cẩn thận nếu có ngụ ý sưu tầm về đội của mình).

– Thân ngắn và thân dài: Những cây thân ngắn kết cấu ra hoa không đều theo chiều dài của giả hành mà tập trung thành chùm ở đầu ngọn. Về hoa thì cơ bản giống nhau.

– Vỏ áo và độ căng của giả hành: Nếu để ý bạn sẽ thấy nhiều loại dã hạc có vỏ áo trắng bao phủ, nhiều loại hầu như không có; màu sắc giả hành có loại xanh hơn, thân thon gọn đều hơn; Loại khác lại múp máp, có vỏ trắng bao phủ và màu thân xám + nhiều chấm tím. ==> Đối với những loại thân nhỏ đều, xanh: thường là những loại thân dài, hoa ra đều nhưng sinh trưởng kém hơn hẳn loại kia, thân dễ teo tóp, cho ít keiki. Nhìn giề dã hạc kém sức hút hơn hẳn. Nhưng nếu đều kiện chăm sóc tốt lúc ra hoa thì hoa ra đều và nhiều hơn rõ rệt.

KẾT LUẬN: dã hạc phân bố nhiều vùng nhiều, mỗi vùng có điều kiện khí hậu và môi sinh khác nhau nên ra hoa cũng có ít nhiều khác biệt. Nhưng trong địa bàn 2 tỉnh Gia Kon, hầu hết đều là những cây dã hạc 5 cánh trắng phớt hồng, môi hoa tím. Vậy nên nếu chăm sóc tốt thì chắc chắn bạn sẽ có 1 giề dã hạc tuyệt vời. Không nên quá quan trọng vào cây vùng nào để bị con buôn làm giá bởi bản thân giá của dã hạc đã khá cao.

Sưu tầm, Facebooker: Trương Nguyễn Nhật Trường

Read More

Thụ Phấn Cho Hoa Lan Cattleya - Pollinating Orchids

Thụ Phấn Cho Hoa Lan Cattleya - Pollinating Orchids

Một nhà vườn ở Thái Lan có khí hậu tương tự như VN hướng dẫn cách thụ phấn cho cat. một cách sinh động, dễ hiểu. Mời các bạn tham khảo.

Yếu tố quan trọng đối với các lan thụ phấn là cha mẹ thụ phấn khỏe mạnh, cha mẹ (của) trái (đậu) khỏe mạnh và thời gian. Thời gian thích hợp để thụ phấn hoa lan là 3-5 ngày sau khi các hoa của cha mẹ trái (đậu) nở (Tùy thuộc vào từng loại lan).

Sau quá trình thụ phấn, bạn không nên để hoa ướt. Vì vậy, bạn chỉ nên tưới nước cho lá và rể để ngăn chặn thiệt hại từ nấm.
Sau 1 tuần các cánh hoa teo lại. Trong thời gian này, bạn phải chăm sóc này lan bởi vì nó rất yếu.
Bạn nên cung cấp cho nó một phần ánh sáng, một số nước và phân bón. Bón phân một lần một tuần.

 

Read More

Kỹ thuật nhân giống hoa Phong Lan phần 2

Kỹ thuật nhân giống hoa Phong Lan phần 2

Với những phát minh và kỹ thuật khoa học mới mẻ, chuyện nhân giống hoa lan không còn ở phạm vi cắt cành, tách nhánh hay gieo hạt theo phương thức cổ xưa khi được khi không nữa. Trong phạm vi bài này chúng tôi xin chỉ trình bầy việc nhân giống một cách tổng quát để chúng ta có một ý niệm chung. Nếu muốn hiểu rõ ngọn ngành cần phải tìm hiểu kỹ càng hơn hay nói cách khác là phải theo một lớp huấn luyên chuyên ngành.

1. Tách nhánh

- Nhiều giống lan mỗi năm mọc thêm vài ba nhánh mới. Sau vài năm cây lan đã trở thành một khóm lớn có 9 - 10 nhánh. Những nhánh già nếu để lại chỉ là chiếc bầu chứa nước chứ không ra hoa và cũng không mọc cây non nữa. Để lại chỉ thêm chật chỗ, nhưng nếu tách rời ra, những nhánh già vì lý do sinh tồn sẽ mọc cây non. Khi tách ra, chúng ta cần phải có từ 3 - 5 nhánh. Nếu chỉ có 1 - 2 nhánh cây có thể chết vì không đủ sức, những nhánh non dù có mọc ra cũng khó lòng có hoa được.

- Khi tách nhánh nên dùng dao kéo đã khử trùng và phun thuốc sát trùng vào các vết cắt hay những chỗ bị phạm. Thời gian tách nhánh tốt nhất là sau khi hoa tàn hay trong mùa hè. Không nên tách vào cuối mùa thu hay mùa đông.

 

 

2. Tạo củ giả

Khi tách ra, những củ già của các giống lan như Cymbidium, Oncidium, Encyclia, Stanhopea ... đừng nên vất đi, vì những củ này thường mọc ra cây non. Cần phải cắt bỏ rễ thối, lá già rồi để vào chỗ rợp mát, thỉnh thoảng phun nước cho củ khỏi khô héo. Khoảng vài tháng sau các củ này sẽ mọc cây non, đơi khi cây mọc rễ khoảng 4 - 5 cm hãy đem ra trồng.

3. Tách cây con

Những loài như Phalaenopsis hay Dendrobium thường mọc cây non (keiki) sau khi hoa đã tàn. Khi đó chúng ta vẫn tưới bón cho cây mẹ như thường. Khi cây non ra rễ dài khoảng 4 - 5 cm sẽ dùng dao kéo đã khử trùng tách ra và đem trồng với những vật liệu cỡ nhỏ.

 

4. Cắt cành

Chúng ta cũng có thể nhân giống bằng cách cắt khúc cành hoa hay thân cây với những loại lan sau:

a) Phalaenopsis

Là một loài lan thân đơn, ít khi mọc cây con ở gốc, nhưng lại hay mọc cây con ở trên đốt của cành hoa. Có 3 cách nhân giống:

- Khi bông hoa đầu tiên vừa nở, phía dưới có 2 - 3 đốt không có hoa nhưng có chiếc vỏ bọc. Dùng dao hay tăm nhọn tách vỏ này ra, tránh phạm đến mầm bên trong, bôi thuốc mọc cây non (keiki paste) có chất Cytokinin giá bán khoảng 4 - 5$ USD vào mầm đó. Khi hoa tàn hãy cắt phía trên đi. Vài tháng sau sẽ mọc cây con, khi cây con ra rễ dài 4 - 5 cm, cắt ra và đem trồng

- Khi hoa đã tàn hết, cắt cành hoa sát đến tận gốc rồi cắm vào trong ly nước có pha phân bón 30 - 10 - 10 rất loãng 1/4 thìa cà phê cho 4 lít nước và lâu lâu lại thay nước một lần. Có người dùng nước dừa (coconut milk) thay cho nước lạnh, nhưng cách này dễ bị nhiễm trùng hay nhiễm nấm cho nên cần phải cho vài giọt Physan 20 hay Peroxide hydrogen vào. Để ở nơi rợp mát với nhiệt độ từ 75 - 80°F hay 25°C trở lên, vài tháng sau sẽ mọc cây non ở các đốt.

- Cắt các đốt ở dưới bông hoa đầu tiên (những đốt không có hoa) mỗi đầu chừa ra khoảng 2 - 3 cm, ngâm vào nước sát trùng trong vòng 20 phút rồi bỏ vào trong một chiếc bình bịt kín lai và để như trên.

b) Dendrobium, Phaius

Khi hoa tàn, cắt thân cây ra từng khúc như trên hay để nguyên cây, ngâm vào nước có pha chất sát trùng rồi đặt lên khay có rêu sphagnum moss. Để vào chỗ rợp mát và ấm như trên, vài tháng sau sẽ mọc cây con. Xin xem chi tiết trong bài "Nhân giống Đăng Lan".

c) Aerides, Ascocenda, Arachnis, Renathera, Vanda, Staurochilus ...

- Những cây lan thuộc các loài kể trên thường mọc quá dài và một đôi khi lại bị thối ngọn hay thối gốc nhất là Ascocenda và Vanda. Trường hợp này nếu không cắt ra và kịp chữa trị cây sẽ chết.

- Khi cây lan mọc quá dài, có thể cắt ra làm nhiều đoạn theo như hình bên, mỗi đoạn cần tối thiểu phải có từ 3 - 5 đốt và 2 - 3 rễ, gốc cây cũng vậy. Sau đó bôi thuốc sát trùng vào 2 đầu, có thể dùng vôi ăn trầu thay thế.

- Nếu cây bị thối ngọn, hay thối gốc, dùng dao thật sắc đã khử trùng để thân cây không bị dập. Cắt cho tới khi nào không còn thấy chấm đen ở trong lõi và phải cắt thêm vào chừng 3 cm nữa, bôi thuốc sát trùng và để vào chỗ mát và ấm mỗi ngày phun nước một lần, nhánh mới và rễ mới sẽ mọc ra.

5. Thụ phấn

Nếu chỉ muốn thu phấn (hand pollination) hay lai giống một vài cây như Cymbidium, Cattleya chúng ta có thể thực hành trong một vài phút, nhưng nếu muốn có hoa đẹp chúng ta cần phải nghiên cứu kỹ càng. Bởi vì khi thụ phấn giữa những bông hoa cùng một cây hay với 2 cây khác nhau. Thí dụ ta khi lai cây hoa vàng với cây hoa đỏ tưởng sẽ là có mầu cam nhưng kết quả không như ý muốn bởi vì nhưng cây cha và cây mẹ có khi đã lai giống nhiều lần. Chỉ có những giống lan nguyên thủy mới giữ được nguyên tính một phần nào.

6. Gieo hạt

Nhân giống bằng cách gieo hạt (seedling) gồm có 3 điều chính yếu:

- Thời điểm lấy hạt, có giống phải lấy hạt khi quả lan còn xanh, có giống lại phải đợị khi quả chin. Thời gian khoảng từ 50 ngày cho tới 260 ngày, trái lan có thể cho từ vài chục cho đến trên nửa triệu hạt.

- Việc trồng lan từ hạt hay trồng lan trong ống nghiệm không phải là dễ dàng, cần phải có những dụng cụ và nhiều lần kinh nghiệm. Vấn đề chính là phải khử trùng khử nấm trước khi geo hạt.

- Thời gian từ khi mọc ra từ hạt cho tới khi ra hoa khoảng từ 2 năm như Phalaenopsis và 9 - 10 năm cho Dendrobium speciosum.

7. Cấy mô

- Cấy mô là kỹ thuật nhân giống nhanh chóng và hữu hiệu nhất. Người ta có thể cấy một loạt ra hàng ngàn hay hàng trăm ngàn cây lan nhỏ với đặc tính y hệt như cây lan mẹ.

- Những cây lan nhỏ này được lấy ra từ tế bào của lá, rể nhưng phần lớn từ lõi của các mầm non mới mọc. Thông thường người ta cắt thành 20 mảnh nhỏ, sau đó được bỏ vào trong một dung dịch đặc biệt rồi cho vào máy lắc chậm chạp xoay vòng hoặc nghiêng sang bên phải rồi bên trái, để cho các mảnh này chỉ lớn lên và không ra lá hay ra rễ.

- Sau đó lại cắt ra thành 300 - 400 mảnh rồi tiếp tục như vậy cho tới 7.000 - 8.000 mảnh nhỏ hay nhiều hơn nữa. Cuối cùng người ta cho vào những chai (Flask) để cho cây mọc lên như gieo từ hạt.

- Nếu các bạn muốn nhân giống hãy chịu khó đọc kỹ để hiểu bíết tường tận về phương pháp, kỹ thuật, dụng cụ ... để không đến nỗi hoàn toàn thất bại.

Sưu tầm

Read More

Kỹ thuật nhân giống hoa lan

Kỹ thuật nhân giống hoa lan

Loài thích hợp cho trồng lan kinh doanh là Dendrobium, Mokara, Vanda, Phalaenopsis, Oncidium, Cattleya…đây là những loài cho hoa khoẻ, đẹp và bền cây, cho thu hoạch liên tục. Tuỳ theo mục đích trồng để cắt cành hay trồng chậu và tuỳ theo điều kiện khí hậu của vùng trồng, chọn giống trồng phù hợp thì mới có hiệu quả.

Có 2 phương pháp nhân giống lan đó là: nhân giống hữu tính và vô tính

1. Nhân giống hữu tính

Chọn những quả lan có kích thước to, tròn, không dị dạng, không sâu bệnh để làm hạt giống. Trong thực tế phương pháp này khó thành công vì phần lớn hạt thường bị chết do khó gặp nấm cộng sinh cần thiết để nẩy nầm. Trong điều kiện ẩm ướt (rừng già) hay vùng nhiệt đới mới đủ điều kiện cho hạt lan nẩy mầm.

2. Nhân giống bằng phương pháp vô tính

Nhân giống bằng cách tách chiết

Đối với lan đơn thân:

Tiến hành cắt chiết khi cây được 8 - 10 tháng tuổi, có nhiều tầng rễ. Khử trùng dụng cụ, cắt ngang phần gốc, để lại ít nhất từ 1 hoặc 2 đôi lá gần gốc, phần ngọn đảm bảo có 2 - 3 tầng rễ. Đối với hoa Mokara, Vanda... trong điều kiện cây cao 0,8 - 1 m mới tiến hành cắt chiết thì khả năng đâm tược mới càng nhanh và mạnh.

Phần ngọn sau khi cắt nhúng vào dung dịch thuốc trừ nấm Benlat C 1/2000 và dung dịch kích thích ra rễ NAA (Naphtalen Acetic Acid) 0,5ppm sau đó đem trồng vào chậu hoặc trồng lên luống.

Phần gốc sau một thời gian sẽ mọc 1 - 3  tược (chồi) mới gần chỗ cắt. Những tược  này sau đó lớn lên, ra rễ. Có thể tiếp tục cắt phần ngọn các tược này đem trồng hoặc để đến khi ra hoa.

 Đối với lan đa thân:

Tiến hành tách cây con (giả hành) khi cây cao khoảng 15 - 20 cm.

+ Ngâm chậu lan vào thau nước trong vòng 30 phút.

+ Gở rễ bám ngoài chậu bứng cây ra khỏi chậu.

+ Gở bỏ chất trồng củ, mục. Cắt rễ hư thúi.

+ Dùng đèn cồn để khử trùng dụng cụ cắt chiết.

+ Cắt từng đơn vị 2 - 3 giả hành ở vị trí thích hợp.

+ Sau đó nhúng vào dung dịch nấm bệnh và kích thích ra rễ rồi trồng vào chậu.

+ Trồng từng đơn vị vào chậu mới.

3. Nhân giống bằng nuôi cấy mô

Nuôi cấy mô là phương pháp nhân giống phổ biến hiện nay được áp dụng trên cây lan và nhiều loại cây khác. Do ưu điểm là cây con sạch bệnh, khả năng nhân gống nhanh.

Vật liệu nuôi cấy có thể từ đỉnh sinh trưởng của cây con được ươm từ hạt hoặc cây đã trưởng thành. Các giai đoạn nuôi cấy: khử trùng mẫu, đưa cấy vào môi trường MS (môi trường cơ bản nuôi sống cây), môi trường nhân chồi, môi trường tạo rễ, đem ra trồng. Toàn bộ quá trinh từ khi bắt đầu đến khi đưa cây con ra trồng là khoảng 6 tháng. Càng về sau thời gian sản xuất cây con càng nhanh.

Read More

Nhân giống Phong Lan

Nhân giống Phong Lan

Nhân giống phong lan tiến hành vào mùa xuân là thời vụ thích hợp nhất cho sinh trưởng của cây này, phương pháp nhân sinh dưỡng bằng tách những mầm chồi phát ra từ xung quanh cổ rễ

Khác với các cây trồng cạn, trồng trong môi trường nước (thủy sinh), các loài phong lan (họ lan Orchidae) lại có đời sống khí sinh, bì sinh (không cần đất) nhờ bộ rễ "ăn nổi" bám vào vỏ cây rừng nhiệt đới hoặc hút chất dinh dưỡng từ mùn hữu cơ đang hoai mục tích tụ trong các hốc đá cheo leo để hoàn tất vòng đời

Là họ tiến hóa cao trong thế giới thực vật, phong lan thích nghi hoàn hảo với thụ phấn nhờ sâu bọ nên có nhiều đặc điểm rất hấp dẫn thị hiếu con người: Sắc màu, hương thơm đa dạng và phong phú, mật ngọt, phấn bùi v.v... lại không cần đất, không đòi hỏi hướng phơi sáng trực tiếp do thích nghi với khí hậu nóng ẩm, dưới bóng râm nên cây này rất thích hợp cho mọi nơi chốn, nhất là chung cư, đô thị. Vì vậy nhu cầu về giống vượt trội so với khả năng cung cấp của lan tự nhiên (lan rừng).

Do đó cần phải chọn lọc giống tốt, chủ động nhân ươm để cung kịp cầu trong phong trào chơi sinh vật cảnh rầm rộ như hiện nay và tăng trưởng mạnh hơn khi công cuộc xóa đói giảm nghèo tiến triển.

Nhân giống phong lan tiến hành vào mùa xuân là thời vụ thích hợp nhất cho sinh trưởng của cây này, phương pháp nhân sinh dưỡng bằng tách những mầm chồi phát ra từ xung quanh cổ rễ (gốc) của cây mẹ trong bụi – đó là những "giò" lan. Cũng giống như chuối (cùng lớp một lá mầm có gân lá song song hoặc hình vòng cung, rễ chùm), trong việc chọn giống và nhân cần lấy từ những khóm (bụi) lan đã bói hoa, còn đang sung sức, không bị sâu bệnh để cây giống sẵn có kích thích tố (auxin) sinh sản vừa lớn nhanh, lại sớm trổ hoa trở lại sau khi trồng.

Dùng dao hoặc kéo hay mũi đục sắc đã hơ lửa, nhúng cồn để sát trùng tách giò lan giống sát gốc cây mẹ, kèm theo bộ rễ mới và giá thể (đặc biệt cần với lan rừng để cây giống sẵn có thức ăn ban đầu giúp thích nghi dần với nơi ở mới). Chấm gốc giò giống vào tro bếp hoai mục (tro "xó bếp") hoặc hỗn hợp tro + bùn hẩu đã khuấy kỹ theo tỷ lệ 1:1 về khối lượng để "hồ" – kích thích rễ mới ăn ra nhanh và nhiều (như kinh nghiệm "hồ" rễ mạ và nhiều loài, giống cây trồng khác), rồi cho vào lồng, cố định với giá thể (và cũng là thức ăn nuôi lan).

Giá thể cho lan bám và hút chất khoáng dễ tiêu chính là những mẩu gỗ vụn còn nguyên vỏ đang hoai mục đã bị hơ xém vỏ ngoài để tiệt trùng và hấp dẫn, kích thích rễ lan "ăn ra" bám vào đó. Nên lấy ở những cây không nhựa mủ thích hợp với nhu cầu đồng hóa của rễ phong lan (tốt nhất là cây vỏ dầy chứa nhiều hữu cơ tinh luyện đang phân hủy). Có thể trộn thêm với những mẩu than gỗ nhỏ và xỉ than, bã chè hoai mục... theo tỷ lệ 7:1:1:1 (theo khối lượng) đảm bảo cân đối và đầy đủ khoáng đa, vi lượng nuôi lan.

Treo "lồng" lan giống dưới tán cây, bóng râm hoặc đặt dưới giàn che, điều hòa ẩm độ cho giá thể và môi trường không khí bao quanh thường xuyên ẩm và mát. Tuyệt đối không để bộ rễ sũng nước hoặc khô quắt.

Phun tưới cho cây theo kinh nghiệm: "Hai ướt – một khô" trong ngày, nhất là khi thu về hanh lạnh. Đó là sáng sớm (trước bình minh) và chiều tối (sau hoàng hôn) để cây được mát gốc, chồi và lá không bị cháy khảm (lỗ rỗ) do các giọt nước hội tụ ánh nắng gây ra

Có thể "bồi dưỡng" cho lan bằng nước gạo tươi (mới vo chưa chua), không lạm dụng phân hóa học vì dễ gây "tốt lá xấu hoa" hoặc "thâm rễ thối mầm".

Khi thấy lá ngọn rụt lại (cũng giống như chuối và hầu hết các cây 1 lá mầm) cần tăng thời gian phơi sáng thêm 1 – 2 giờ trong ngày thì hoa sai, thắm sắc, đậm hương hơn

Nguồn: Nông nghiệp Việt Nam

Read More

Quy trình nhân giống hoa Lan bằng phương pháp nuôi cấy in-vitro

Quy trình nhân giống hoa Lan bằng phương pháp nuôi cấy in-vitro

Việc nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô in-vitro tạo ra hàng loạt cây con ổn định về mặt di truyền và đáp ứng giá cả phải chăng là vô cùng hữu ích.

Lan là loại hoa vương giả, với vẻ đẹp vương giả, quý phái nên khắp nơi trên thế giới ngày càng có nhiều người thích chơi hoa Lan. Chính vì vậy, hoa Lan là sản phẩm trồng trọt luôn có giá trị kinh tế cao. Bắt kịp thị hiếu này, ngày nay đã xuất hiện nhiều cơ sở kinh doanh hoa Lan với nhiều chủng loại, giá cả khác nhau. Do đó, việc nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô in-vitro tạo ra hàng loạt cây con ổn định về mặt di truyền và đáp ứng giá cả phải chăng là vô cùng hữu ích. Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu quy trình cơ bản nhân giống Lan bằng phương pháp nuôi cấy mô in-vitro:

Quy trình trên được tiến hành qua các giai đoạn sau:

1. Chọn mẫu và khử trùng mẫu cấy:

Tách các vảy hành ra từ cây, bóc lần các lá già cho đến khi xuất hiện các mầm chồi bên mang đỉnh sinh trưởng. Cắt bỏ gốc của mỗi mầm, sau đó khử trùng bằng cách ngâm trong cồn 70° trong 30 giây, rửa sạch bằng nước cất vô trùng ngâm trong dung dịch Ca(OCl)₂ 2% trong 25 phút, việc khử trùng được tiến hành trong tủ cấy. Mô được rửa lại với nước cất vô trùng 4 - 5 lần.

Mỗi mầm được đặt trong đĩa petri vô trùng và cẩn thận tách các lá non. Sau mỗi lần tách, nhúng mầm vào cồn 70° trong 1 giây và rửa với nước cất vô trùng. Chuyển sang một đĩa petri vô trùng khác, tách các lá mầm bằng dao nhọn vô trùng. Dùng kìm nhọn tách các lớp lá, cắt đỉnh sinh trưởng ra khỏi mô và cấy vào môi trường nhân giống ban đầu.

2. Nhân giống:

Môi trường nhân giống thường là môi trường MS (Murashige Skoog, 1962) có bổ sung các chất điều hoà tăng trưởng (auxin, cytokinin,…) với tỷ lệ phù hợp tùy loài nhằm tạo điều kiện cho quá trình nhân chồi. Nồng độ các chất điều hoà sinh trưởng nên giảm dần trong các lần cấy chuyền sau đó. Các chất chiết trái cây cũng được đề nghị dùng như nước cốt cà chua, nước dừa, nước chuối, nước khoai tây... nhưng chúng chỉ có hiệu quả trong các lần cấy chuyền và thể tích cũng không quá 10% thể tích môi trường.

Nhiệt độ lý tưởng để nhân giống Lan là 22°C - 26°C và tuỳ vào mỗi loài.

Sau 4-8 tuần, đỉnh sinh trưởng chuyển sang màu xanh lục và tạo ra các khối tròn gọi là thể chồi. Thể chồi được lấy ra khỏi môi trường cấy ban đầu, dùng dao nhọn cắt làm 4-6 miếng tuỳ kích thước của chồi. Lát cắt được chuyển vào môi trường duy trì (môi trường phát triển chồi). Mỗi đỉnh sinh trưởng sẽ phát triển ra một thể chồi mới sau khoảng 4 tuần, có thể cắt tiếp và cấy chuyền sang môi trường mới.

3. Tái sinh cây hoàn chỉnh in-vitro:

Khi đạt đến số cây giống cần thiết, ta chuyển thể chồi sang môi trường tạo rễ (môi trường có lượng auxin tăng lên để kích thích ra rễ). Sau 4 -5 tháng, các thể chồi sẽ phát triển thành cây con.

4. Chuyển cây ra vườn ươm:

Cây con cao 5-7 cm và có từ 3-4 lá có thể chuyển sang cấy vào bầu đất mùn vô trùng có bổ sung các chất dinh dưỡng. Sau một thời gian cây phát triển ổn định ta đem chuyển vào chậu. Sau khi chuyển chậu khoảng một tuần mới được bón phân, lúc này cây đã có đủ sức chống chọi với bệnh tật.

Như vậy, từ một mô hoa Lan được chọn nuôi cấy cho đến ra cây con có 3-4 lá chuyển ra vườn trồng mất thời gian khoảng từ 8 đến 11 tháng.

Với phương pháp nhân giống vô tính như trên sẽ đảm bảo tạo ra cây con mang đặc tính giống hoàn toàn với cây cha mẹ (cây con ổn định về mặt di truyền), cây con không nhiễm bệnh và tạo được một số lượng lớn cây con trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, việc cấy mô phải được thực hiện thật nghiêm túc và tỉ mỉ theo đúng quy trình, phải có điều kiện về trang thiết bị đầy đủ, môi trường nhân tạo thích hợp, đặc biệt là điều kiện vô trùng phải được đảm bảo nghiêm ngặt. Cần chú ý thêm, đối với các loài không phải là cây bản địa, phải được thuần hoá tại vùng mới chọn mẫu đem nuôi cấy, có như vậy mới đảm bảo hiệu quả từ khâu nuôi cấy trong phòng thí nghiệm đến trồng ngoài vườn ươm.

Theo www.rauhoaquavietnam.vn

Read More

Cách ươm chồi non - Keiki cho Lan thân thòng

Cách ươm chồi non - Keiki cho Lan thân thòng

Với các dòng lan thân thòng, nhân giống bằng cách ươm chồi cây non mọc ra từ thân - Keiki - cây ki là cách làm đơn giản và phổ biến nhất. Với cách này bạn sẽ có thể tạo ra số lượng cây con tương đối nhiều trong điều kiện trồng trong gia đình.

Cách 1: Theo Kinh Nghiệm và chia sẽ của BÁC Trần Thanh Hải

1/ Không nên sử dụng Atonik

Lý do mà tôi khuyên các bạn không nên dùng Atonik với những cây mà trước đó đã cho hoa là trong cây còn nhiều chất dinh dưỡng sẽ dễ làm cây bị thối thân.

Về bản chất của cây khi tới mùa hoa, tùy điều kiện thuận lợi nào đến trước như: dinh dưỡng, độ ẩm, ánh sáng… cây sẽ cho hoa nhiều hay ít hoặc sẽ không cho hoa mà cho ra toàn chồi non. Tóm gọn như vậy để cho các bạn dễ nắm bắt vấn đề hơn.
Do mùa hoa của giả hạc chủ yếu vào mùa hè, thời tiết có sự thay đổi rõ rệt từ Xuân sang Hè, ngoại trừ một số như Giả Hạc Di Linh Xuân thì đa số ra hoa vào mùa hè. Mặc khác, ở miền Nam khi chuyển từ Xuân sang Hè thì thời tiết bắt đầu nắng và nóng hơn (đã qua nhiều lần đối chứng, kiểm nghiệm) kết quả là nếu dùng Atonik liều thấp 1ml/2-3lít nước pha chung với B1 thì không sao nhưng với liều cao hơn thì chúng rất dễ làm cho những thân non, thân mới trưởng thành và vừa cho hoa rất dễ thối thân, còn thân già trên một đến 2 năm trở lên thì không ảnh hưởng nhiều lắm.

2/ Thời gian thuận lợi để ươm chồi non.

Thời điểm thuận lợi nhất là sau khi cây ra hoa, chồi non mọc dài, rễ đả nhiều và bám vào giá thể. Lúc này ta cắt thân đã ra hoa xuống ương chồi non là thuận lợi vì chất dinh dưỡng vẫn còn nhiều trong thân lan. Nếu sợ thân chồi non yếu thì ta đành phải để lại cho nuôi thân non, đến khi thân non khỏe mạnh ta vẫn có thể cắt xuống ươm chồi, nhưng đến lúc này thân già đã teo tóp lại, vẫn có thể ươm chồi được nhưng tỷ lệ thành công sẽ giảm xuống ít nhiều.

3/ Xử lý thân mẹ dùng để ươm chồi

Sau khi cắt thân mẹ định ươm chồi non xuống, nên cắt thành từng đoạn khoản 20-30cm. Nên cắt bằng vật thật sắc bén để tránh làm dập vết cắt,(vết cắt xong thì bôi keo liền sẹo Mỹ Tiến hoặc keo 502/vôi/sơn móng tay…) để vết cắt khô khoản một ngày rồi mới đem ngâm vào dùng dịch dưới đây:
1,5ml B1 + 2ml TERRA SORD 4 cho 1 lít nước
Lưu ý: Không dùng Atonik nếu thân cây mới ra hoa vì dễ làm thối thân như đã nói bên trên
Ngâm thân cây mẹ đã cắt từng đoạn vào dung dịch trên khoản 1 giờ, sau đó để thật khô khoản 4-5 giờ rồi ngâm lại lần nữa.

4/ Tiến hành ươm thân non

Đặt những đoạn thân này vào chỗ mát và ẩm. Quan trọng nhất là phần này. Với vườn nhà thì chỗ mát và ẩm thì rất đơn giản, với người trồng và chơi lan ở nhà phố thì tìm được chỗ mát và ẩm để ươm chồi non thì thật không đơn giản, nhie62ukhi loay hoay mãi mà không tìm được chỗ nào lại tốn tiền mua nguyên vật liệu để ươm chồi non.
Nhiệt độ từ 25-28 độ C rất phù hợp và thuận lợi cho việc ươm chồi non. Thế nên tốt nhất là tìm một chậu đất trồng cây trong nhà như chậu mai để ngoài sân hoặc trên sân thượng chẳng hạn, đặt vào đấy là ổn vì nền đất luôn đảm bảo có độ ẩm tương đối, tán lá của cây đảm bảo sự thoáng mát. Ta vẫn tưới cho chậu cây cảnh bình thường, nhờ đó luôn có độ ẩm đảm bảo sự sinh trưởng của chồi non. Sau từ 5 đến 8 tuần (nếu thân mẹ là thân mới) hoặc lâu hơn là 2 đến 3 tháng ( nếu là thân cũ) ta sẽ thấy từ các mắt ngủ chồi non sẽ nhú lên.
Lưu ý: Trong thời gian ươm thân non thì khoản 15 ngày một lần ta lại ngâm thân cây mẹ vào dung dịch B1 pha như trên.

5/ Chăm sóc chồi non

Nếu như chồi non đã nhú ra từ mắt ngủ thì ta sẽ tưới B1 + TERRA SORB cho chúng với liều thật loãng nhầm giúp chúng mau ra rễ hơn. Thông thường thì sau một tháng kể từ khi chồi non nhú lên sẽ ra rễ
Khi rễ ra khoản 1cm ta có thể mang ghép vào dớn hoặc gỗ nhưng phải để ở chỗ thoáng mát ( nên ghép nguyên đoạn thân mẹ) vì lúc này chồi non vẫn còn yếu nếu đem ra nắng thì chúng dễ bị chết khô.
Dinh dưỡng vào lúc này cũng là điều cần thiết, nên ta phải mạnh dạn tưới NPK 30-10-10 + B1 liều thấp khoản 1 tuần – 10 ngày một lần cho chồi non giúp chúng sinh trưởng và phát triển mạnh hơn.
Khi chồi non phát triển từ 2-3cm trở lên ta nên tăng cường ánh sáng giúp chúng phát triển nhanh hơn. Khi này thì bộ rễ cũng đã phát triển mạnh và bám chặt vào giá thể, lúc này ta cần kết hợp phân hữu cơ và vô cơ cho cây.
Nếu chăm sóc tốt thì năm đầu tiên hoặc 18 tháng sau cây sẽ cho hoa bói.

Cách 2: Theo Kinh Nghiệm và chia sẽ của BÁC GH TaLi

 

Giá thể: Than, dớn, sơ dừa, than…

Cho vụn giá thể vào hộp nhựa nắp đã có sẳn lỗ rùi, chỉ cần đục lỗ đáy ly.
Chỉ cần xịt nước, nhiệt độ và độ ẩm thích hợp mầm non (Keiki) sẽ lên hết.
Muốn nhanh có thể pha thêm etonik hoặc  B1
Để vào tối nhanh lên hơn, nhưng mầm thiếu sáng sẽ yếu ớt. Chú ý khi nào thấy giá thể trong ly gần khô mới phun sương cho ẩm lại, không được phun nhiều thân ươm có thể sẽ bị thối. tùy thuộc  vào độ khó của mắt ngủ mà thời gian nảy mầm là khoảng 1 tuần hoặc hơn.

Cách 3: Theo Kinh Nghiệm và chia sẽ của BÁC Trần Thanh Đam

Tạo keiki cho lan có nhiều cách mình có cách tạo 1 cách tự nhiên chia sẻ với ACE (mình đã thử nghiệm trong 2 năm đều thành công có thể chỉ phù hợp với diều kiện trong vườn nhà )

1. Chọn cây phát triển tốt.
2. Giai đoạn cây sắp rụng lá lấy sợi dây buộc chặt gần gốc cây (lưu ý ko làm tổn thương cây).
3. Giai đoạn cây nghỉ bình thường không tưới nước.

(*) Kết quả nó tạo ra sự ức chế tự nhiên 1 gốc có thể ra 2,3 mầm cây, còn các mắt hầu như nhảy keiki.

P/S: khó khăn nhất là dưỡng cây giai đoạn sau này, có bác nào sử dụng thuốc dưỡng keiki rồi giúp mình, mua ở đâu? hoặc cách truyền thồng thường dưỡng keiki.

* Các lưu ý khi làm theo cách này

– Thắt đủ chặt nhớ ko làm tổn thương cây nhé
– Giai đoạn đã đâm ra keiki phải tháo dây ra cho cây keiki hút được dưỡng chất từ thân mẹ

Chia sẽ của bạn Hạc Khuyên về cách nuôi keiki
Ý kiến riêng của mình về dưỡng keiki, là dùng nước vo gạo để tưới nhẹ lên ki, mình toàn dưỡng ki kiểu đó, mình đá thử được 1 năm vào cho thấy ki phát triển rất nhanh và mập, lưu ý 2 ngày tưới 1 lần vào lúc chấp tối khoảng 5-6 giờ, rất tốt vì nước vo gạo rất nhiều dưỡng chất. Khi nấu cơm hãy dùng nước vo gạo đó đổ châu riêng sau 20/30phút để nó lắng cạn bột rùi đổ nhẹ lấy phần nước trên màu hơi nâu trắng xong rùi tưới những em ki. Nếu tưới cả hoặc ngay thì bột cạn gạo chưa dk lắng thì nó dính vào gốc ki hay rễ và lúc đó sẽ là miếng mồi ngon của những lũ kiến bò đến ăn, đồng thời nó sẽ cắn hết rễ non của ki, đó là thực tế mình đá vướng phải, nếu a e thấy hợp lý thử làm theo mình kiểu gì sau 2 tuần sẽ thấy nhưng e ki mập mạp bất ngờ.

Theo LeSanh.com sưu tầm và tổng hợp

Read More

Cách nhân giống lan Thiên Nga

Cách nhân giống lan Thiên Nga

Lan Thiên Nga rất dễ nhân giống, nếu ta muốn có nhiều chậu hơn nữa từ một chậu đã có nhiều thân. Cách nhân giống đơn giản như sau:

Cách 1:

Tách chậu có nhiều thân ra thành nhiều chậu, mỗi chậu một thân. Từ một thân mẹ sẽ mọc được một, hai hoặc nhiều hơn những mầm non.
Cách 2:

Chuẩn bị 1 con dao thật bén (sắc) hoặc dao lam (khuyên dùng dao lam) khử trùng cẩn thận sau đó cắt thân mẹ ra làm vài khúc (đốt), mỗi khúc (đốt) nên có hai mắt ngủ, để cho cây con sau này phát triển lên từ những mắt ngủ này.

Chú ý: mắt ngủ nằm ở các kẽ lá đã rụng, mắt ngủ nào đã phát triển thành vòi hoa thì không còn khả năng để ra cây con nữa.

Sau khi cắt để cố định vào chậu, để nơi ẩm, mát sau hai hoặc ba tuần sẽ mọc mầm và ra rễ.

Lưu ý: Nhân giống theo cách 2 các cây Thiên Nga trưởng thành đợt đầu khó có thể to bằng cây nhân giống từ cách 1. Cây nhân giống theo cách 2 có thể có hoa (ít hoa) hoặc không tùy quá trình trồng.

Read More

Quy trình nhân giống hoa địa lan bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

Quy trình nhân giống hoa địa lan bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

Việc nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô invitro tạo ra hàng loạt cây con ổn định về mặt di truyền, cung cấp đúng thời điểm, đồng nhất về phẩm chất, kích thước, màu sắc, sạch bệnh với số lượng lớn. Bài viết này sẽ giới thiệu quy trình cơ bản nhân giống hoa địa Lan bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

Hoa Lan là loại hoa vương giả, với vẻ đẹp quý phái, nên khắp nơi trên thế giới ngày càng có nhiều người thích chơi hoa lan. Chính vì vậy hoa Lan là sản phẩm trồng trọt luôn có giá trị kinh tế cao bắt nhịp với thị trường hiện nay. Ngày nay đã xuất hiện nhiều cơ sở kinh doanh hoa lan với nhiều chủng loại khác nhau. Do đó việc nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô invitro tạo ra hàng loạt cây con ổn định về mặt di truyền, cung cấp đúng thời điểm, đồng nhất về phẩm chất, kích thước, màu sắc, sạch bệnh với số lượng lớn.

Sau đây tôi xin giới thiệu quy trình cơ bản nhân giống hoa địa Lan bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào:

1. Giai đoạn chọn mẫu.

Mẫu phải lấy từ cây mẹ hoặc cây đầu dòng đã được tuyển chọn.

– Cách chọn mẫu quả: quả to, không bị sâu bệnh, vừa đến độ chín vào tháng 8-9 là tốt nhât.

– Cách chọn mẫu chồi: Mẫu càng nhỏ, càng ngắn càng tốt, song chỉ nhỏ đến mức cho phép.Vì mẫu càng to khả năng nhiễm khuẩn càng lớn.

2. Khử trùng mẫu cấy.

– Cách khử trùng mẫu quả: Quả lấy về cắt bỏ vợi phần cuống sau đó rửa với nước cất 4-5 lần → rửa bằng xà phòng→ rửa bằng nước cất 4-5 lần→ rửa bằng cồn 700.

– Cách khử trùng mẫu chồi: Chồi mang về cắt bỏ bớt phần lá rồi rửa bằng nước cất 4-5 lần→ rửa bằng xà phòng→ rửa nước cất 4-5 lần→ rửa bằng cồn70o. Khử trùng trong tủ cấy

– Khử trùng mẫu quả: Rửa lại với nước cất vô trùng 4-5 lần → ngâm trong HgCl₂ 0,1% 10-12 phút → rửa nước cất vô trùng 4-5 lần, sau đó gắp vào đĩa petri vô trùng, dùng dao cấy, panh cấy lấy hạt ra đưa vào môi trường nhân giống ban đầu.

– Khử trùng mẫu chồi: Rửa lại với nước cất vô trùng 4-5 lần → ngâm trong HgCl₂ 0,1% trong vòng 5-7 phút → rửa với nước cất vô trùng 4-5 lần→ gắp mầm ra đĩa petri vô trùng rồi cẩn thận tách hết các lá non → Khử lại bằng HgCl₂ 0,1% trong vòng 1 phút → rửa với nước cất vô trùng 4-5 lần→ đưa chồi vào môi trường nhân giống ban đầu.

3. Nhân giống (Nhân nhanh)

Môi trường nhân giống hoa địa lan là môi trường MS (Murashigeskoog,1962) và có bổ sung các chất điều hòa sinh trưởng với tỉ lệ phù hợp tùy loài.

– Môi trường vào mẫu hạt:

MS + 100ml nước dừa + 20g đường + 50g khoai tây + 5,2g agar/1 lít.

Sau 6-8 tuần cấy chuyển sang môi trường nhân nhanh.

MS + 100ml nước dừa+ 1mg Kinitin + 20g đường + 5,2g agar/ 1 lít

Sau 8-12 tuần cấy chuyển sang môi trường ra rễ

– Môi trường vào mẫu chồi:

Môi trường vào chồi ban đầu:

MS + 100ml nước dừa + 10g đường + 1,5mg BA + 4,6g agar/1 lít,

Sau 6-8 tuần chuyển sang môi trường nuôi cấy lát mỏng

MS + 100ml nước dừa + 10g đường + 1mg Kinitin + 4,6g agar/1 lít

Sau 6- 8 tuần chuyển sang môi trường nhân nhanh.

MS + 100ml nước dừa + 1mg Kinitin + 20g đường + 5,2g agar/ 1lít

Lưu ý: Nhiệt độ thích hợp để nhân giống địa lan là 22 – 26°C, pH thích hợp 5,5 – 6.

4. Tái sinh cây hoàn chỉnh in vitro

– Khi số cây giống đạt tiêu chuẩn cần thiết, chúng ta cấy chuyển sang môi trường ra rễ (MS + 10g đường+ 0,3mg NAA + 1g than hoạt tính + 5,2g agar/1 lít)

5. Chuyển cây ra vườn ươm

Khi cây đạt tiêu chuẩn cao 5-7cm, 3-4 lá, có rễ thật dài 3-4cm chúng ta tiến hành ra cây với giá thể dớn, dinh dưỡng. N:P:K + vi lượng + Vi ta min sau 3-4 tháng đưa ra vườn sản suất.

Read More

Nhân giống lan dendro Thái

Nhân giống lan dendro Thái

Hoa lan dendro thường có đặc điểm lá xanh quanh năm và hoa mọc ở gần ngọn, đã và đang được giới chơi lan săn lùng. Để có những chậu hoa lan đẹp bạn cần phải biết cách nhân giống giúp duy trì và có những chậu mới.

Các cây lan dendro con mọc trên ngọn thân thì phương pháp nhân giống đơn giản. Bạn tách rời cây con khỏi thân cây mẹ bằng một vết cắt chỗ tiếp giáp. Một số người sợ rằng, với cách cắt như trên cây sẽ không đảm bảo tỷ lệ sống, nên vội vàng cắt thêm một đoạn thân cây mẹ.

Thật ra không có sự khác biệt nhiều về sự tăng trưởng giữa cây cắt ngay chỗ tiếp giáp và cây cắt với một đoạn thân cây mẹ. Do đó một việc làm như vậy là lãng phí, vì trên đoạn thân cây mẹ này có thể cho thêm vài cây con nữa trong tương lai.

Trên thực tế 1 cây lan dendro nói riêng và họ lan dendrobium nói chung nhiều khi có tới 15 cây con. Điều quan trọng là nên cất cây con vào thời điểm nào? Đối với các loài Dendrobium mạnh như Dendrobium Caesar Alba, Dendrobium Caesar Latil, Dendrobium Popadour có thể cắt cây con, khi giả hành cây con trưởng thành, mọi sự cắt quá non đều cho những kết quả không tốt. Đối với các loài yếu hơn như Dendrobium Jacqueline Thomas, Dendrobium Theodore Takiguchi… ta có thể đợi cây con mọc thêm một giả hành mới, thì việc nhân giống bảo đảm hơn.

Lựa chọn cây con: nếu để cây con, thì cây mẹ sẽ yếu sức và ngược lại việc lấy cây con quá non sẽ có tỷ lệ sống thấp. Tùy hoàn cảnh và ý định sẽ giúp bạn có một suy xét hữu hiệu nhất. Ngoài ra Dendrobium là giống giả hành có thân, vì thế hư các mắt ngủ của căn hành không gây sự chết tuyệt đối Ở cây như giống Cattleya và chính nhờ hiểu biết này, bạn có thể nhân giống các giống Dendrobium quí một giả hành duy nhất vẫn đảm bảo cây sống.

Nhân giống: Bạn có thể nhân giống bằng cách cắt từng đoạn thân mang khoảng 1 tới 2 mắt nhúng hai đầu đoạn cắt vào parafin hoặc bôi vôi, son môi, sau đó đặt các đoạn nằm ngang, trên mặt cát ẩm, che lại bởi một lồng kính, ba ngày phun một lần dung dịch urê, 1 muỗng càphê/4 lít nước, cộng thêm cả sinh tố B1, với một nồng độ 10 phần triệu trong thời gian 2 tuần liên tục. Sau đó chỉ phun mỗi dung dịch nửa muỗng cà-phê trong 4 lít + sinh tố B1 cho đến khi cây mọc các cây con. Phun hàng tuần trong các tuần kế tiếp.

Sau khi nhân giống bạn cần có cách chăm sóc hoa lan dendro hợp lý để chúng có lực phát triển nhanh giúp ra những bông hoa tuyệt đẹp.

Read More

Nhân giống lan bằng cách giâm cành lan

Nhân giống lan bằng cách giâm cành lan

Đây là kỹ thuật nuôi cấy mắt cây hay còn gọi là kỹ thuật giâm cành, mà ở VN gọi là cấy mô phân sinh.

Từ các chồi mắt (buds) "ngủ" bạn có thể sản xuất ra một hoặc nhiều cây (sinh sản vô tính).

Mắt cây (node) là gì?

Cây thường tạo ra các chồi "ngủ" để chắc chắn rằng cây có thể sống còn, nếu chồi ngọn chết đi hoặc bị sâu bọ ăn. Trong một thời dài, khi ngọn lớn lên và sản xuất chất điều hoà sinh trưởng (hormone – kích thích tố) để ngăn cản sự phát triển của các chồi khác trên thân cây. Nếu ngọn chết đi, chất điều hoà sinh trưởng bị thiếu hụt và các chồi "ngủ" bắt đầu phát triển.

Bạn có thể tìm chồi ngủ ở đâu?

Mắt cây có thể tìm thấy như:

Trên thân Phalaenopsis, Doritis và Phaius
Trên thân hành của Dendrobium
Dưới gốc của Cattleya...

Sửa soạn mắt cây

Chúng ta hãy thử làm theo kỹ thuật sau với Phaius tankervilleae và sẽ có kết quả rất tốt. Trong một lớp học, những người tham gia đã nhân giống thành công Phalaenopsis trên bổi rêu (peat, sphagnum moss). Bạn hãy xem hình cây Phalaenopsis ở phần dưới đây:

Một trong những người tham gia lớp học của chúng tôi nhân giống thành công Phalaenopsis trên những bổi rêu.

Cách làm:

Nhúng ướt bổi rêu dưới vòi nước.
Trải rộng trên một cái khay nhựa, đổ lấp đầy khoảng trống giữa những bổi rêu với cát sa thạch (silica) và đổ một ít nước + nước dừa vào trong khay nhựa.
Đặt khay nhựa vào trong lò vi sóng khoảng chừng 3 phút(dể diệt trùng và nấm gây bệnh).
Bỏ một ít rêu (moss) vào trong cát khi đã nguội.
Cắt cành hoa khoảng 3 cm trên và dưới mắt cây.
Lột bỏ các màng bao (bracts).
Đặt các đoạn mắt cây và trong bổi rêu .
Đậy khay nhựa với lớp plastic và đặt khay dưới ánh đèn trồng cây.

Mắt cây phù hợp là bạn cắt 3 cm ở phía trên và dưới mắt của cành hoa. Điều rất quan trọng là phải dùng dao bén, bởi vì dao cùn làm các mô bị tổn thương rất nhiều. Kế đó bạn hãy cẩn thận gỡ bỏ các màng bao.

 

Giâm cành trên đất

Đặt mắt cây vào trong đất trồng: Đặt mắt cây đã sửa soạn nằm ngang trong đất trồng, mắt cây phải ở phía trên.

 

Chăm sóc: Đặt cái khay với những mắt cây vào nơi sáng và ấm và tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu vào. Kiểm soát mỗi 3-4 ngày để có độ ẩm đầy đủ.

Read More

Nuôi cấy mắt cây trong môi trường nuôi trồng (in vitro)

Nuôi cấy mắt cây trong môi trường nuôi trồng (in vitro)

Với kỹ thuật này cho cây lan mới sau này hoa sẽ trông giống cha mẹ chúng.

Chuẩn bị mắt cây



Mắt cây phù hợp là bạn cắt chéo với 1 cm ở trên và dưới mắt của nhánh (cây) hoa. Điều rất quan trọng là dùng dao bén bởi vì dao cùn làm các mô bị tổn thương rất nhiều.

Ưu điểm của kỹ thuật này là cây mới sinh sản sau này hoa sẽ trông giống cha mẹ chúng. Chúng ta dùng kỹ thuật này để nhân giống: Phalaenopsis, Doritis pulcherima, Phaius tankervilleae và Chiloschista lunifera.

 

Chất dung môi nào bạn xử dụng?
Để khởi đầu phát triển của "mắt ngủ" chúng ta hãy dùng chất dung môi gồm có cytocinins (chất kích thích sinh trưởng - phytohormon). Chúng ta dùng Sigma's P6793 (Phytotechlab P793) (Web site http://www.sigma-aldrich.com/).

Chuẩn bị dụng cụ:

Thiết bị cần thiết:
   
Bếp lò
Nồi nấu nước đường kính miệng 30cm
Đèn cồn (dùng sát trùng dụng cụ)
Bao tay cao su
Nhíp, kẹp (inox)
Dao mổ (inox)
Cái móc lấy hạt lan (dụng cụ cấy chuyền)

Đồ dùng cần thiết:

Ống nghiệm chứa môi trường cấy
Bình cấy (lọ, ống nghiệm...)
Giấy lau nhà bếp (kitchen paper)
Cồn 70%
Thuốc tẩy (như là Clorox) dùng tẩy trùng.
Lọ (hũ) có nắp vặn (như là hũ thức ăn trẻ em - babyfood jar)

Bỏ mắt cây vào lọ (flask): Ngâm mắt cây đã cắt vào cồn 70% vài giây. Sau đó đặt các mắt cây vào trong nước Oxi già 0,5% (hydrogen peroxide H₂O₂) trong 30 phút. Kế đó đặt chúng vào trong nước Oxi già (H₂O₂) 3% trong 15 phút. Sau 15 phút, đặt các mắt cây đã khử trùng (trong ống nghiệm) nằm trên vỉ trong vùng hơi nước sôi (vùng khử trùng). Bây giờ, lấy ống nghiệm và mở ra trên hơi nước sôi. Nắp đậy phải đặt trong miếng giấy nhà bếp (kitchen paper) tẩm cồn. Lấy cái nhíp và khử trùng bằng đèn cồn. Đưa cái nhíp vào vùng khử trùng (vùng hơi nước) và lấy một cái mắt cây đã đức ngâm trong dung dịch Oxi già và đặt nó với phần đuôi vào đắy lọ trong dung môi nuôi.

Kế tiếp, nhúng cái nhíp vào trong nước sôi để rửa sạch các chất dung môi bám vào nhíp và ngâm nhíp vào trong lọ cồn 70%. Đậy ống nghiệm lại (trên hơi nước sôi) và đặt nó trên bàn để dán nhãn. Với ống nghiệm kế tiếp bạn cũng làm giống như vậy.

Gợi ý: Để tạo dung dịch khử trùng có hiệu quả hơn, hãy nhỏ vài giọt nước rửa chén (dish washing solution) vào trong nước Oxi già.

Chăm sóc:

Đặt các ống nghiệm bạn đã làm các mắt cây vào nơi ấm và sáng (khoảng 20°C). Tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp bởi vì ánh sáng mặt trời sẽ làm ống nghiệm trở nên nóng bên trong.

 

Bởi vì kích thước và cấu trúc của các mắt cây làm tỷ lệ nhiễm bệnh cao hơn dùng cách nẩy mầm không cộng sinh (asymbiotic seed germination). Như vậy, điều rất quan trọng là chúng ta phải kiểm soát mỗi ngày trong tuần đầu tiên ,nếu có triệu chứng nhiễm trùng. Nếu bạn tìm thấy nấm hay vi khuẩn, bạn có thể khử trùng n thêm một lần nữa.

Có nhiều mắt cây tiết ra các hợp chất (exudate phenolic compounds) vào trong dung môi nuôi cấy làm đen dung môi nuôi cấy. Các hợp chất tiết ra sẽ giết chết các mắt cây nếu bạn không thay dung môi nuôi mới. Nhiều mắt cây sẽ ngừng tiết ra các hợp chất sau 3 hay 4 lần thay.

Bởi vì kích thước và cấu trúc của các mắt cây làm tỷ lệ nhiễm bệnh cao hơn dùng cách nẩy mầm không cộng sinh (asymbiotic seed germination). Như vậy, điều rất quan trọng là chúng ta phải kiểm soát mỗi ngày trong tuần đầu tiên ,nếu có triệu chứng nhiễm trùng. Nếu bạn tìm thấy nấm hay vi khuẩn, bạn có thể khử trùng n thêm một lần nữa.

Có nhiều mắt cây tiết ra các hợp chất (exudate phenolic compounds) vào trong dung môi nuôi cấy làm đen dung môi nuôi cấy. Các hợp chất tiết ra sẽ giết chết các mắt cây nếu bạn không thay dung môi nuôi mới. Nhiều mắt cây sẽ ngừng tiết ra các hợp chất sau 3 hay 4 lần thay.

 

Chất điều hoà sinh trưởng (hormones)

Chất điều hoà sinh trưởng là các hợp chất hữu cơ hay nhân tạo mà tác động sự phát triển và nhân giống. Chúng sản sinh trong cây (như phát triển nụ) để kiểm soát sự phát triển.

Auxins: Auxins tác dụng tăng dài các tế bào, phát triển rễ và chồi tự hình thành. Chúng ngăn chận sự phát triển chồi nhánh (điều này chồi bảo đảm tính di truyền ổn định). Auxins thông thường dùng trong môi trường nuôi cấy mô, hoặc là phối hợp với cytokinins lúc tăng dài của thân hoặc không có cytokinins cho bộ rễ.

Cytokinins: trước đây gọi là kinins, đóng vai trò chính trong môi trường nuôi cấy mô để phân cắt tế bào, shoot multiplication và sự tăng trưởng của chồi nhánh. Chúng giúp làm chậm sự lão hóa, và chúng tác động chuyển hoá auxin. Nếu việc nuôi cây quá ốm yếu, tăng lượng Cytokynin sẽ giúp việc nuôi trồng ngắn hơn, thân mần khoẻ chắc.

Gibberellins: là một nhóm của chất liệu thiên nhiên xuất hiện với tác dụng phát triển tế bào và kích thích sự tăng dài của thân. Năm 1926 E. Kurasawa (người Nhật) ghi lại rằng việc nhiễm một loài nấm mốc (tên Gibberella fugikuroi), kết quả là hạt lúa phát triển nhanh hơn bình thường. Chất liệu đó là gibberellic acid, mà sau đó được người ta đã phân lập và kết tinh từ cả nấm mốc và thực vật.

Nguyễn Nam Sách
Phỏng dịch từ bài: 'Node culture'

Read More