Bệnh đốm bông

Bệnh đốm bông

Nguyên nhân do Nấm Botrytis Cinerea gây ra, ban đầu là những đốm nâu hay đen nhỏ và riêng rẽ, sau đó chũng lan rộng. Các đốm này xuất hiện khi vườn lan của bạn quá ẩm ướt tạo điều kiện cho nấm phát triển và gây bệnh.


Triệu chứng là những đốm nhỏ riêng rẽ trên bông hoa, có màu nâu hoặc màu đen. Từ từ các đốm này sẽ mở rộng ra và có thể bao phủ toàn bộ bông hoa. Sau đó có thể xuất hiện những cả những nấm màu xám trên hoa khi điều kiện môi trường quá ẩm ướt.

Bệnh bùng phát mạnh mẽ khi nhiệt độ môi trường từ 18-23 độ C, nghĩa là vào mùa thu, đông và đầu xuân.

Cây bị nhiễm thường là do nguồn nước tưới bị nhiễm nấm. Nấm này hủy hoại nhiều loại cây trồng chứ không riêng gì Lan.

Bạn chỉ cần làm giàn thông thoáng và giảm độ ẩm xuống bệnh sẽ giảm, cách ly cây lan bệnh và cắt bỏ vòi hoa bị bệnh đi. Khi nhiệt độ ấm lên, bệnh sẽ thuyên giảm nhanh chóng.

Các loại thuốc để trị nấm Botrytis Cinerea gồm:

Topsin M (hoạt chất Thiophanate-Methyl)

Hoặc thuốc Daconil 75WP hoặc Daconil 500SC (Hoạt chất Chlorothalonil).

Hoạt chất Iprodion có trong các thuốc như: Andoral / Tilral super 500WP / Gold cat 505SC / Hạt vàng 50 WP, 250SC…

Read More

Nấm hạt cải gây bệnh trên lan

Nấm hạt cải gây bệnh trên lan

Nấm hạt cải hay còn gọi là nấm trứng, nấm mù tạt có tên khoa học là Slerotium rolfsii tấn công vào vùng thân cây sát giá thể hoặc cổ rễ, làm thân và rễ thối đen khiến cây bị chết.

Nấm Slerotium rolfsii xâm nhiễm vào phần thân cây sát mặt giá thể hoặc phần gốc sát cổ rễ, vết bệnh lúc đầu nhỏ màu nâu tươi hơi lõm, về sau vết bệnh lan rộng có thể dài tới vài centimet bao quanh thân, gốc, lan rộng xuống tận cổ rễ dưới mặt chất trồng.

Mô vết bệnh dần dần bị phân hủy, các lá dưới gốc héo vàng và rụng trước, sau đó lan lên các lá phía trên, cuối cùng dẫn tới các lá héo rũ, cây khô toàn thân. Khi cây mới nhiễm bệnh thì rễ cây vẫn bình thường, sau đó rễ dần dần hóa nâu rồi đen, thâm nâu và thối mục.

Trong điều kiện nhiệt độ tương đối cao, ẩm độ cao thì trên bề mặt vết bệnh sát mặt chất trồng sẽ xuất hiện lớp nấm màu trắng phát triển mạnh, sợi nấm mọc đâm tia lan dần ra mặt giá thể chung quanh gốc cây, tạo thành một đốm tản nấm màu trắng xốp, một vài ngày sau trên tản nấm đó sẽ hình thành nhiều hạch nấm. Khi còn non hạch có màu trắng sau chuyển dần sang màu nâu giống HẠT CẢI (có nơi gọi là NẤM TRỨNG CÁ hoặc ở nước ngoài người ta gọi là NẤM MÙ TẠT do có hình dạng giống như hạt mù tạt).

Bệnh xuất hiện có thể rải rác hoặc từng vạt trong giàn lan tùy theo điều kiện ngoại cảnh vườn lan và quá trình chăm sóc.

 

Cách phòng trừ và xử lý:

– Tránh để cây bị mưa trực tiếp, nhất là cây con. Bệnh nấm trứng cá phát triển mạnh trong mùa mưa nên chú ý quan sát kỹ vườn lan nếu phát hiện có bệnh trong vườn cần phải tiêu hủy triệt để cây bị bệnh và chất trồng, tốt nhất là đốt bỏ để tiêu hủy mầm bệnh vì các hạch nấm tồn tại rất lâu.

Nếu trồng trong chậu phải bỏ cả chất trồng và rửa sạch chậu, khử trùng kỹ trước khi sử dụng lại.

Nếu trồng trong luống phải dọn sạch chỗ chất trồng xử lý bằng thuốc khử trùng. Các giống lan Vanda, Ascocenda và các cây lai của nó rất nhạy cảm với bệnh này. Hôm trước tôi còn thấy có bác đăng lên HỘI HOA LAN VIỆT NAM cây NGỌC ĐIỂM nhà bác ấy cũng bị bệnh này.

– Lưu ý thêm nấm trứng cá hay mọc trên các cây tre hay tầm vông thường dùng để làm giàn hay treo chậu lan. Đây là nguồn lây lan bệnh cho vườn lan nhưng thường không được chú ý tới, tránh dùng cây tầm vông làm giàn che hoặc treo vì khi bị ướt nấm rất dễ phát triển.

– Hạn chế tưới nước để bệnh không phát triển mạnh.

– Hạn chế dùng phân bón có nhiều đạm, nên sử dụng phân bón Multi-K (Siêu Kali) , MKP (0-52-34) bón cho cây.

– Sử dụng phối hợp 2 loại thuốc mới có tác dụng hạn chế bệnh. Có thể dùng:

Một số loại nấm đối kháng như : Trichoderm, Gliocladium…

Topsin (Hoạt chất Thiophanate-Methyl) + Bendazol,

Topsin (Hoạt chất Thiophanate-Methyl) + Zineb,

Carbenzim + Cadillac (Chính là Mancozed),

Hoạt chất Carbendazim + Hoạt chất Iprodione

Read More

Bệnh héo úa hay còn gọi bệnh chết chậm

Bệnh héo úa hay còn gọi bệnh chết chậm

Nguyên nhân do nấm Fusarium oxysporum schlecht gây ra, cây lan sẽ từ từ héo rũ, tàn úa, lá nhăn nheo teo tóp như bị thiếu nước.

Nấm nằm trong các MẠCH GỖ (Xylem vận chuyển nước và các chất vô cơ hòa tan trong đó từ rễ đi lên các lá) và MẠCH RÂY (Libe (phloem) vận chuyển các chất hữu cơ hòa tan đi khắp thân cây)) của cây lan. Chúng đi theo các dòng chảy dinh dưỡng và nước trong rễ, thân và lá cây lan.

Nấm này có thể lây vào một cây lan khác qua đường rễ, qua dụng cụ cắt tỉa rễ không vệ sinh vô trùng. Cây lan sẽ từ từ héo rũ, tàn úa, lá nhăn nheo teo tóp như bị thiếu nước.

Khi bạn xẻ dọc cây lan hoặc giả hành ra, sẽ thấy những đường như sợi chỉ hoặc các vệt MÀU TÍM hoặc HỒNG (giống như khi bạn ăn trúng cây mía có những vệt màu tím hồng khi bạn dóc vỏ ra).

Nếu bệnh nặng thì từ từ rễ lan cũng thành màu tím. Phần bên ngoài của than và giả hành khi được cắt ngang cũng sẽ thấy một vòng xuyến màu tím xung quanh lõi.

Lá sẽ có những vệt, những điểm lõm trũng xuống, dần dần sẽ tạo thành các vệt lõm trũng màu vàng. Lá già trở lên sần sùi như da người già và lá non thì chuyển dần sang màu đỏ (hoặc đỏ cam, đỏ hơi tía).

Cây lan sẽ chết rất từ từ, sau khoảng 3-9 tuần thậm chí cả năm. Một cái chết RẤT CHẬM.

Những cây bị hư hết bộ mạch dẫn và bộ rễ thì chỉ còn cách vứt bỏ. Nấm này phát triển mạnh khi giá thể bị mục, quá ướt không có sự thoát nước hoặc nhiệt độ môi trường quá lạnh. Bên cạnh đó lý do quan trọng hay mắc phải đó là trồng trong chậu đất nung 3-5 năm không thay giá thể, không rửa muối đọng trong chậu. Bản thân cái chậu đã giữ một lượng muối làm hại bộ rễ, vì thế vài tháng bạn phải tưới rửa giá thể với thật nhiều nước hoặc ngâm cả chậu lan trong thùng nước thật lớn để làm tan bớt muối.

 

Thuốc đặc trị bệnh này thì giống y như bệnh ĐỐM LÁ.

Đó chính là Topsin M (hoạt chất Thiophanate-Methyl)

Hoặc thuốc Daconil 75WP hoặc Daconil 500SC (Hoạt chất Chlorothalonil).

Nên pha chung với thuốc có hoạt chất Carbendazim để trị bệnh triệt để hơn và làm phổ phòng diệt bệnh rộng hơn.

Nếu bạn chắc chắn lan bị bệnh thì phun không ăn thua gì đâu. Bạn phải hòa một chậu thuốc sau đó ngâm cả giò lan của bạn vào 5 – 10 phút mới được. Bạn nên nhớ nguyên tắc là bệnh bắt đầu từ đâu thì phải giải quyết từ chỗ đó.

Khi trồng lan, bạn nên ngâm toàn bộ giá thể vào dung dịch Physan 20 30 phút trở lên để diệt sên, kiến, gián, nấm hồng, nấm trắng, nấm xanh, nấm mốc vàng, vi khuẩn và vi rút. Mỗi lần cắt rễ lan nên pha 1 ly Physan 20 và nhúng kéo, dao vào để sát trùng rồi mới chuyển sang cắt cây khác.

Read More

Bệnh đốm lá lan

Bệnh đốm lá lan

Bệnh đốm lá trên lan nguyên nhân chủ yếu do nấm gây ra, dấu hiệu ban đầu thường là những điểm rất nhỏ có màu vàng hay tim, sau đó lan rộng trên lá. Nguyên nhân thường do vườn lan thiết kế không đủ sáng và không khí bị tù không có sự lưu thông thoáng khí.


Nguyên nhân có thể do 1 trong 4 hoặc vài loại nấm sau đây gây ra:

1. Nấm Cercospora triệu chứng: Nhiễm lúc ban đầu như là một điểm màu vàng trên mặt dưới của lá. Ngay sau khi xảy ra bội nhiễm, các khu vực màu vàng-xanh có thể được ghi nhận trên bề mặt trên của lá. Các điểm này sẽ lan rộng ra xung quanh không có hình thù cố định, nó sẽ hơi chìm và hoại tử rồi chuyển sang màu nâu tím đến tím đen. Các điểm tiếp tục mở rộng tỏa ra xung quanh theo hình tròn hoặc một hướng nào đó và cuối cùng có thể bao phủ toàn bộ lá. Biên độ tiến vẫn còn màu vàng. Nhiều lá bị nhiễm bệnh thường rụng sớm, đặc biệt là nếu nhiễm nấm bắt đầu gần gốc của lá.

2. Nấm Guignardia Triệu chứng: Những dấu hiệu đầu tiên của nhiễm trùng Guignardia là rất nhỏ, màu tím đậm, tổn thương kéo dài ở hai mặt lá. Các tổn thương này chạy song song với các gân lá và kéo dài ra thành những vệt màu tím hoặc các khu vực hình thoi. Đốm thường kết hợp để tạo thành tổn t38hương bất thường lớn mà có thể ảnh hưởng đến một phần lớn của lá. Sau thời gian, các trung tâm tổn thương biến mất, vết bệnh lớn lên, sờ vào vết bệnh cảm giác giống như giấy nhám. Ảnh hưởng đến hầu hết tới các giống lan đơn thân khi cây lan không đủ ánh sáng.

3. Nấm Phyllosticta Triệu chứng: Đốm bệnh do nấm Phyllosticta có thể bắt đầu bất cứ nơi nào trên lá hoặc giả hành. Các tổn thương là rất nhỏ, màu vàng và hơi lõm. Khi nó phóng to, nó trở nên tròn hình bầu dục và bị lõm hơn, đặc biệt là nếu nhiễm trùng là trên lá. Sau thời gian, vết bệnh sẽ chuyển dần thành màu nâu sẫm hoặc đỏ đến lề tím đen. Cuối cùng, thành màu đen. Bệnh nặng lá bị nhiễm bệnh có thể rụng sớm. Sự hiện diện của bệnh có thể chỉ ra lan nhà bạn không đủ ánh sáng.

 

4. Nấm Septoria Triệu chứng: Các đốm nhỏ có thể bắt đầu ở hai mặt lá như bị chìm, tổn thương màu vàng. Nó tiếp tục mở rộng, trở thành màu nâu sẫm đến tổn thương màu đen, hình tròn hoặc không đều. Đốm có thể sáp nhập để tạo thành lớn, các mảng vá bất thường trên lá. Nhiều lá bị nhiễm sẽ rụng sớm.

Phòng ngừa: Làm thông thoáng giàn để không khí chuyển động. Hạn chế nước đọng trên lá. Phun thuốc phòng bệnh hàng tháng. Treo căn hướng Đông Tây giúp lan nhận đủ ánh sáng và ánh nắng.

Thuốc đặc trị:

Topsin M (hoạt chất Thiophanate-Methyl)

Hoặc thuốc Daconil 75WP hoặc Daconil 500SC (Hoạt chất Chlorothalonil).

Nên pha chung với thuốc có hoạt chất Carbendazim để trị bệnh triệt để hơn và làm phổ phòng diệt bệnh rộng hơn

Read More

Bệnh Thán Thư - Anthracnose

Bệnh Thán Thư - Anthracnose

Nguyên nhân gây bệnh thán thư do nhiều loài nấm thuộc loại Colletotrichum gây ra, trong đó hại phổ biến là 2 loài Colletotrichum nigrum Ell et Hals và Colletotrichum capsici (Syd) Butler and Bisby.

Nấm thường xâm nhập vào phần trên của cây lan, đặc biệt là lá. Đầu đỉnh lá hoặc mép lá sẽ có màu nâu và từ từ lan vào cuống lá. Có thể có sự phân cách rõ ràng giữa vùng bệnh và không bệnh đối với các giống lan lá mỏng, tuy nhiên đa số các giống lan lá dày thì đường phân cách rất mờ ảo không rõ ràng.

Lúc đầu dịch từ tiếng Anh qua, họ ghi rằng bắt đầu từ chóp lá ăn lan vào cuống lá thành những vành đai, đôi khi như những vòng tròn đồng tâm. Tưởng tượng về vòng tròn đồng tâm là lấy compa cắm vào giữa lá, quay 1 vòng nhỏ, sau đó lại quay 1 vòng rộng hơn, rồi lại 1 vòng nữa rộng hơn.

Hiểu như thế là sai be bét rồi nhé bạn! Soi hình bạn sẽ thấy rằng không phải bệnh phát kiểu đó, mà giống như có 1 chiếc lá, hôm nay bạn cắn 1 miếng 1cm từ đầu lá vào, tuần sau bạn cắn thêm 1 miếng 1cm nữa và cứ như thế cho tới khi cắn tới cuống lá.

Bệnh này làm lá khô từ từ, khô từ chóp lá vào tới cuống và rụng đi. Bệnh càng phát mạnh khi ánh sáng thấp, độ ẩm cao và cây lan thiếu chất, đặc biệt là Lân.

Phần bị bệnh thường là màu nâu hoặc đen và hơi lõm xuống so với chỗ không bị bệnh.

Nếu bệnh phát triển trên hoa, thì sẽ có những mụn nước chảy ra nước đen hoặc nâu dưới các cánh hoa, đặc biệt là cánh đài.

Thuốc đặc trị bệnh THÁN THƯ thì nhiều, nhưng dễ mua nhất và an toàn nhất là hoạt chất Carbendazim có trong thuốc Carbenzim hoặc Vicarben.

Ngoài ra còn có các thuốc gốc ĐỒNG Cu (tuy nhiên bạn hạn chế dùng thì ổn hơn, vì tôi đã thử nghiệm thấy rằng phun Carbendazim lên hoa, hoa không sao và nụ vẫn tốt, nhưng phun Đồng Coc 85WP lên hoa và nụ thì hoa tàn nụ thối. Bộ rễ hơi rụt lại 1 chút xíu. Đó là tôi thử nghiệm trên Long Tu, Hải Yến, Hoàng Thảo Xoắn, Trúc Quan Âm, Sóc Lào.).

Thuốc Ridomilgold 68WG với hoạt chất Mancozeb cũng trừ được bệnh này. Hoặc thuốc Score 250EC, Folpan 50SC, Topsin M cũng có tác dụng trị nấm gây bệnh thán thư.

Read More

Làm mai che mưa cho lan kiểm soát độ ẩm

Làm mai che mưa cho lan kiểm soát độ ẩm

Mưa nhiều không kiểm soát được độ ẩm cho lan dẫn đến việc cây bị chết hoặc nhiễm nấm nhiễm bệnh là không thể tránh khỏi, để khắc phục bạn có thể làm mái che mưa cho lan để kiểm soát độ ẩm cho vườn lan của mình.


1. Tiểu khí hậu cho lan phụ thuộc rất lớn vào giá thể trồng lan. Độ ẩm là một yếu tố cực kỳ quan trọng để cây lan phát triển và sinh trưởng tốt! Bạn phải hiểu giá thể bạn trồng lan lên đó. Bạn không cần phải thử nhiều loại giá thể, mỗi năm bạn chỉ cần thử nghiệm và tìm hiểu 1 loại là đủ.

– Các bác thường thích chơi nhiều loại lan, mua từ nhiều vườn khác nhau, nhưng khi mang về lại treo cùng 1 giàn với cùng lượng ánh sáng và cùng lượng nước tưới. Đó là 1 sai lầm kha khá! Cùng là Ngọc Điểm, nếu trồng lũa, ngày tôi tưới 2 lần; nếu trồng chậu đất với than, ngày tôi tưới 1 lần; nếu trồng chậu nhựa với mùn cưa thì 3 ngày tôi mới tưới 1 lần.
Chính vì thế nếu vườn nhỏ mà chơi nhiều loại lan thì lắp tưới tự động sẽ hơi kho khó đó!

– Tùy loại lan mà chúng ta có chế độ tướI nước cho hợp lý. Ví như cùng chậu nhựa, cùng trồng với vỏ thông, nếu là Kiều thì tưới ngày 1 lần, còn nếu là Catlaya thì khi nào khô thì tưới, còn nếu đơn thân thì ngày tưới 2 lần tẹt ga… Sai lầm lớn khi lúc nào cũng cố để cho giá thể ước nhách.
Theo kinh nghiệm trồng Bonsai áp dụng sang cho lan đó là giá thể càng ẩm thì lan càng ít rễ, mà lan nhiều rễ thì cũng không tốt lành gì vì khi đó rễ chính là gánh nặng cho cây lan.

– Tùy vào vùng miền mà có chế độ tưới cũng như thời gian tưới cho phù hợp. Ví như ở Cao Nguyên Lâm Viên, mát lạnh tới chân tóc, giữa trưa hè tưới lan vẫn cứ vô tư nhưng ở ngoài Bắc thời gian này 40 độ mà giữa trưa tưới thì cháy lá nhé! Mùa lạnh thì nên tưới lúc trời mát nhất nhé, ko đc quá rét vì quá rét cây sẽ đông luôn ah.

– Tùy tiểu khí hậu và thời tiết mà có chế độ tưới. Thường thì ít nhất nên làm sao mà tưới xong lan có 2 tiếng trở lên giá thể được khô thoáng 1 chút là ổn. Mùa mưa ở Tây Nguyên, các chậu trồng với mùn cưa thì hầu như vài tháng không tưới, nều trồng than thì sau mưa 3 ngày tôi mới tưới, trồng lũa và gỗ thì nay mưa, mai không mưa là phải tưới rồi.

– Tùy vào cây lan có nhiều rễ hay không và độ hấp thụ nước mà tưới tắm cho hợp lý. Nếu thấy lá nhăn nheo, teo tóp, vàng quạch thì phải hạ xuông thấp, hạ ánh sáng, tăng độ ẩm lên. Cây non hay cây mới ghép thì phải để chỗ mát, độ ẩm cao…v.v…

Tóm lại: Tùy nơi tùy cây và tùy lúc nhé. Phải hiểu giá thể mình ghép. Phải dùng mắt quan sát, tay sờ soạng vuốt ve nắn bóp cảm nhận, dùng đồng hồ đo độ ẩm…. Phải hiểu loại lan mình chơi cần gì… Từ từ bạn sẽ có kinh nghiệm riêng phù hợp với bạn nhất, nói chung là chơi lan bạn phải HIỂU LAN, có tiền chơi được 1 mùa, nhưng có KINH NGHIỆM thì chơi đc vô số mùa!

2. Vấn đề làm mái che mưa

– Tránh mưa sẽ tránh được chút gì đó axit (pH<7) để chăm lan con và keiki cho hiệu quả hơn.

– Chơi được các em nhiều lông, lông càng rậm càng khó và càng đen càng khó… ví dụ Thanh Hạc, Bạch Hạc, Bạch Hỏa Hoàng, Dendro Kontum, Trinh Bạch, Nhất Điểm Hồng, Nhất Điểm Hoàng, Hoàng Thảo Vạch Đỏ, Hoàng Thảo Lông Trắng, Kim Điệp Bắc (Nhựa, Sáp, Thơm), Đại Bạch Hạc, Thạch Hộc Tía….

Có nhà vườn không cần phủ Nilon vẫn trồng được các thể loại trên vì họ làm rất khoa học từ khâu chọn giống tới xử lý, ghép và chăm bón, xịt thuốc rất đều, chuẩn thuốc và bài bản….

– Thuần được những em khó tính LÁ MỎNG như Trúc Mành, Trúc Quan Âm, U Lồi, Ý Ngọc, Ý Thảo 3 Màu…..

– Tiết kiệm tiền thuốc thối nhũn, nấm…. khá nhiều. Tỉ lệ là thuốc bên ngoài 3 thì trong mái che mưa chỉ 1 hoặc.

Cái gì cũng có 2 mặt của nó, cây sẽ phải bón nhiều phân, tưới nhiều nước hơn, lúc trời đang mưa lại đem máy ra tưới cho lan.

Read More