Hoàng Thảo Ngọc Thạch - Dendrobium crystallinum

Hoàng Thảo Ngọc Thạch - Dendrobium crystallinum

Hoàng Thảo Ngọc Thạch cao khoảng 30 - 50cm, cụm hoa gồm 2 – 3 chiếc mọc ở các đốt. Mùa nở hoa: mùa xuân, hè. Hoa to, đường kính khoảng 5cm. Hoa khá bền, tàn sau 15 -20 ngày

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo pha lê
Tên Latin: Dendrobium crystallinum
Đồng danh: Dendrobium crystallinum Reichb. f. 1868; Dendrobium crystallinum var. ochroleucum Guillaum. 1940.
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Đặc điểm nhận dạng: Lan phụ sinh. Thân dài 40 - 50 cm, hình trụ, dầy khoảng 0,5 cm, lóng dài 2 - 3 cm. Lá hình mác, đỉnh chia 2 thùy nhọn lệch, dài 8 - 10cm, rộng 1,8 - 2 cm. Cụm hoa bên, 2 - 3 hoa, mọc trên thân không còn lá. Lá bắc dài 1,2 cm. Lá đài và cánh hoa màu trắng. Hoa có đường kính 3 - 4 cm, cuống hoa và bầu dài 2,4 - 2,5 cm. Các lá đài hình mác nhọn, dài 2,7 - 2,8 cm, rộng 0,9 - 1 cm. Cằm dài khoảng 0,5 cm, đỉnh tròn. Cánh hoa hình mác nhọn, dài 2,8 - 3 cm, rộng 1 - 1,2 cm. Môi hình trứng, dài 2,7 - 2,8 cm, rộng 2,4 - 2,5 cm, màu trắng ở mép, giữa môi có 1 đốm lớn màu vàng lục, mép xẻ răng nhỏ. Cột cao 0,4 - 0,5 cm; răng cột tù. Nắp hình mũ cao, bề mặt phủ lông thô có màu trông giống như thủy tinh pha lê.

Sinh học và sinh thái: Ra hoa vào tháng 5 - 6. Tái sinh bằng chồi và hạt. Mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng, ở độ cao 200 - 1400 m.

Phân bố:

Trong nước: Quảng Trị, Gia Lai (Pleiku), Đắk Lắk, Lâm Đồng (Đà Lạt, Lang Bian, Bảo Lộc).
Thế giới: Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Lào, Campuchia.

Giá trị: Cây dùng làm cảnh vì có hoa đẹp, màu trắng hay hơi hồng, môi có đốm vàng lục.

Tình trạng: Loài có khu phân bố và nơi cư trú chia cắt. Hiện đã bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác để trồng, bán làm cây cảnh và chặt phá rừng hủy hoại nơi cư trú.

Phân hạng: EN B1+2e+3d.

Biện pháp bảo vệ: Đề nghị xây dựng khu bảo tồn và nhân giống Lan trong các vườn quốc gia và di chuyển một lượng cây sống có thể của loài này về khu bảo tồn và chăm sóc.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 428.
Hoàng Thảo Ngọc Thạch (Dendrobium crystallinum Rchb.f.) Tên tiếng Việt: Ngọc vạn pha lê; Hoàng thảo ngọc thạch; Hoàng thảo hoa sen; Phi điệp đơn; Thạch hộc kim. Cây phân bố ở Quảng Trị và Tây Nguyên (Daklak, Gia Lai, Kontum, Lâm Đồng)... Ở Việt Nam, Hoàng Thảo Ngọc Thạch thường có 2 dạng: Ngọc Thạch 3 màu trắng, vàng, tím (Dendrobium crystallinum) và Ngọc Thạch 2 màu trắng vàng (Dendrobium crystallinum var. alba).

Mô tả: Hoàng Thảo Ngọc Thạch (Dendrobium crystallinum Rchb.f.): Hoàng Thảo Ngọc Thạch cao khoảng 30 - 50cm, cụm hoa gồm 2 – 3 chiếc mọc ở các đốt.

Mùa nở hoa: mùa xuân, hè. Hoa to, đường kính khoảng 5cm. Hoa khá bền, tàn sau 15 -20 ngày.

Dấu hiệu nở hoa: Hoàng Thảo Ngọc Thạch có tập tính rụng lá trước khi ra hoa. Lúc này, bụi lan gần như trơ trụi, không còn lá, giả hành có màu vàng rơm tươi. Khi nụ hoa mọc ra từ các đốt, đồng thời các mắt ngủ ở gốc cũng mọc lên những giả hành mới. Do đó khi hoa nở thì cây đã xanh lá, những giả hành mang hoa cũng không còn màu vàng rơm tươi mà chuyển dần sang sắc xanh bạc.

Gieo hạt hoàng thảo ngọc thạch: Gieo hạt vào đầu tháng Giêng, và hoàng thảo ngọc thạch đã nảy mầm sau 21 ngày ở nhiệt độ 26 độ C. Lượng ánh sáng cần thiết cho hoàng thảo ngọc thạch nảy mầm: 16 giờ sáng/ngày.

Read More

Nhất điểm hoàng - Dendrobium cariniferum

Nhất điểm hoàng - Dendrobium cariniferum

Cây có kích thước nhỏ với kiểu hình thân cong queo mang nhiều lá. Hoa nở vào mùa xuân trên những thân cây ngắn vẫn còn lá, cụm hoa dầy từ 2-5 bông với kích thước khá lớn khoảng 5cm, hoa có mùi cam

Nhất điểm hoàng - Dendrobium cariniferum tìm thấy ở khu vực núi Himalaya Trung Quốc, Assam, Myanmar, Thái Lan, Campuchia, Lào và Việt Nam, cây sống trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, thuộc các khu rừng hỗ hợp rêu và lá kim, nằm trong khu vực có độ cao tử 450 đến 1800 mét so với mực nước biển với lớp phụ sinh dày. Cây có kích thước nhỏ với kiểu hình thân cong queo mang nhiều lá. Hoa nở vào mùa xuân trên những thân cây ngắn vẫn còn lá, cụm hoa dầy từ 2-5 bông với kích thước khá lớn khoảng 5cm, hoa có mùi cam

Trồng và chăm sóc: Điều kiện trồng và chăm sóc trong vườn yêu cầu nhất thiết phải tạo ra mùa khô rõ rệt bằng cách giảm nước và bón phần cho ít nhất một tháng và ngưng tưới vào mùa đông

Từ đồng nghĩa Callista carinifera (Rchb.f.) Kuntze 1891; Dendrobium cariniferum var lateritium Rchb.f
Theo tài liệu: Phong lan Việt Nam - Trần Hợp - trang 83:

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo xương rồng
Tên Latin: Dendrobium cariniferum
Đồng danh: Dendrobium cariniferum Rchb.f..
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Mô tả: Lan sống phụ sinh, mọc thẳng, cao 20 - 30cm, mập. Lá thuôn đều, dài 6 - 10cm, rộng 1 - 2cm, đỉnh nhọn có 2 thùy nhỏ. Cụm hoa ngắn có 2 - 3 hoa. Hoa lớn màu vàng tươi, dài 5cm, thường chúc xuống. Cánh môi tam giác, thùy giữa nhỏ.

Phân bố: Cây mọc ở Lâm Đồng, và loài này còn phân bố ở Ấn Độ. Mianma, Thái Lan, Lào, Trung Quốc.

Read More

Hoàng Thảo Hắc Mao - Dendrobium williamsonii

Hoàng Thảo Hắc Mao - Dendrobium williamsonii

Hoàng Thảo Hắc Mao hay còn gọi Thạch hộc lông đen. Hoa màu vàng xám, cánh môi hình trái xoan, chia 3 thùy, mép răn reo, ở giữa có đốm đỏ khá lớn.

Mô tả: Thạch hộc lông đen mọc thành bụi cao 20-30cm, thân dài hơi gãy khúc. Thân có những lông đen nhỏ.

Lá thuôn tù, dài 5-11cm, rộng cỡ 2cm, chóp có 2 răng không bằng nhau. Cụm hoa gồm 2-3 hoa có cuống dài; hoa to, phiến hoa màu ngà; chót vàng vàng; lá đài có gờ; cánh môi vàng vàng có bớt cam đậm, hơi nhăn nheo; mặt cánh môi có 5 dãy phần phụ dọc dày. Hoa cánh trắng sữa, họng môi có nhiều gợn sọc màu cam, hoa thơm mùi chanh tươi, rất lâu tàn, khoảng 25 - 30 ngày.

Mùa nở hoa: mùa xuân.

Cách trồng lan hoàng thảo hắc mao: Cây ưa ẩm mà thoáng, nắng nhiều. Thời tiết khí hậu miền Nam vào mùa mưa cần có biện pháp tránh cây bị úng khi trồng chậu bằng dớn. Về mùa khô nên duy trì ẩm độ cao.

Giá thể trồng: Có thể ghép gỗ nhưng là loại gỗ giữ ẩm nếu trồng tại vờn thoáng gió mau khô, và gỗ thường nếu vườn duy trì độ ẩm tốt, trồng trong châu dớn...

Điều kiện: Cây thường ưa sáng và thoáng gió.

Read More

Phân biệt Trầm trắng với Gỉa hạc Hawaii trắng

Phân biệt Trầm trắng với Gỉa hạc Hawaii trắng

Trước tiên tôi xin trình bày quan điểm riêng của mình để các bác cùng bàn luận. Tôi cho rằng 2 cây này hoàn toàn khác nhau cả về nguồn gốc, tên gọi, thân lá và cả hoa. Sau đây xin nêu vài điểm theo hiểu biết cá nhân của mình

1. Về tên khoa học của 2 loại này

- Cây hoàng thảo hay gọi là Trầm có tên khoa học là Dendrobium Nestor = Den. anosmum x den. parishii

Loại hoàng thảo này là một cây lai giữa cây Dendrobium anosmum (phi điệp) và Dendrobium parishii(giả hạc tím hồng - sách Trần Hợp)

Thường thấy có 3 màu hoa ở Miền Bắc là Tím (có người gọi là đỏ), Hồng và Trắng.

- Cây hoàng thảo mà mọi người hay gọi là giả hạc Hawaii ( có người gọi giả hạc Pháp tùy mỗi địa phương) là có tên khoa học là Dendrobium Adastra = Den. aphyllum x den. anosmum

Là cây lai giữa Hạc vỹ và Phi điệp

Như vậy, tạm kết luận:

Trầm trắng là cây Den. Nestor var alba

Hawaii trắng là cây Den. Adastra var alba

2. Về thân lá

Cây Trầm nói chung và Trầm trắng nói riêng có kiểu hình thân lá, cách mọc chồi, xếp lá tương đối giống cây Phi điệp (vì cây mẹ của cây trầm là Phi điệp). Lá khi phát triển hết cỡ thường hơi quăn và có nếp nhăn.

Cây giả hạc Hawaii nói chung và Gỉa hạc Hawaii trắng nói riêng có kiểu hình thân lá, cách mọc chồi, xếp lá, dạng lá tương đối giống với cây Hạc Vỹ (ý thảo,...). Lá khi phát triển hết cỡ vẫn căng đét.

Cây Trầm khi phát triển có thiên hướng vươn lên, không rũ xuống như cây hawaii, cọng (thân) của cây trầm cũng bự hơn cây hawaii

3. Về hoa và cách ra hoa

- Trầm trắng ra hoa thường tập trung ở phần ngọn, khoảng 1/3 chiều dài thân tính từ ngọn, mỗi nách hoa ra 1-2 bông hoa, cá biệt có tới 3 bông. Cánh hoa hơi nhọn và dài, thường cụp không mở căng hết, trông buồn buồn. Thơm đặc trưng mùi giả hạc rừng.

- giả hạc Hawaii trắng ra hoa nhiều hơn khoảng 2/3 chiều dài thân tính từ ngọn, mỗi nách thường ra 2-3 bông, có thể tới 4. Cánh hoa mở tương đối căng hết và bầu bĩnh hơn. Thơm mùi giả hạc rừng nhưng không đậm mà thanh thoát hơn.

Read More

Hoàng thảo Henry - Dendrobium Henry

Hoàng thảo Henry - Dendrobium Henry

Tìm thấy ở các tỉnh phía nam tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, phía tây bắc Việt Nam và Thái Lan trong rừng núi trên cây ở độ cao 600-1.700 mét

Tìm thấy ở các tỉnh phía nam tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, phía tây bắc Việt Nam và Thái Lan trong rừng núi trên cây ở độ cao 600-1.700 mét Quảng Tây, Quý Châu, phía nam Hồ Nam, với một kích thước nhỏ đến trung bình, cây lớn lên trong vùng khí hậu mát tới ấm, với thân hình trụ, hoa mọc từ các đốt rụng lá, cánh mỏng, thuôn thuôn dài mũi mác, nhọn  nở vào cuối mùa xuân đến đầu mùa thu kích thước 0,8-23 "[2-5 cm] dài, 1 đế có 3 cụm hoa hoa phát sinh từ một đốt rụng lá và mang hoa thơm

Dendrobium henryi Schltr. 1921

Đồng danh: Dendrobium daoense Gagnep. 1950; Grastidium daoense (Gagnep.) Rauschert 1983.

Tên Việt: Ngọc vạn Tam Đảo.

Mô tả: Phong lan cao 30-50 cm. Rụng lá vào mùa Thu. Hoa 2-3 chiếc, to 5-6 cm mọc ở gần ngọn thân cây đã rụng lá, thơm nhẹ và tàn trong 2 tuần, nở vào cuối mùa Xuân.

Nơi mọc: Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Hoàng Liên Sơn.

Theo Hoalanvietnam.org

 

Read More

Hoảng thảo Hương duyên - Dendrobium ellipsophyllum

Hoảng thảo Hương duyên - Dendrobium ellipsophyllum

Lan sống phụ sinh, mọc bụi, thân mềm, dài 40 - 50cm, có rãnh dọc sâu. Lá xếp dày đặc ở đỉnh, dạng trái xoan dài, đầu tù, gốc có bẹ. Hoa đơnđộc ở mỗi đốt, màu vàng xanh hay trắng, cánh môi lớn, trải rộng, có 3 thùy phẳng, với 3 vạch màu nâu đỏ đậm. Hoa thơm.

Mô tả: Lan sống phụ sinh, mọc bụi, thân mềm, dài 40 - 50cm, có rãnh dọc sâu. Lá xếp dày đặc ở đỉnh, dạng trái xoan dài, đầu tù, gốc có bẹ. Hoa đơnđộc ở mỗi đốt, màu vàng xanh hay trắng, cánh môi lớn, trải rộng, có 3 thùy phẳng, với 3 vạch màu nâu đỏ đậm. Hoa thơm. Hoàng Thảo Hương Duyên có hoa rất nhỏ, chưa đến 1cm đường kính, có mùi hương nhẹ. Đặc biệt là loài lan rừng bé nhỏ này có tuổi thọ hoa rất lâu, theo một số tài liệu nước ngoài thì hoa có thể tươi trong vòng 45 – 50 ngày.

Phân bố: Cây mọc chủ yếu ở Tây Nguyên, Daklak, Lâm Đồng, Kontum, Gia Lai...và phân bố ở Lào, Campuchia, Mianma, Thái Lan, Trung Quốc.
Tài liệu dẫn: Phong lan Việt Nam - Trần Hợp - trang 88.

Read More

Dendobium unicum - Hoàng thảo đơn cam

Dendobium unicum - Hoàng thảo đơn cam

Cũng như mọi người biết Lan Hoàng Thảo có rất nhiều giống cũng như màu sắc và phân loại, và sau khi tìm hiểu tôi nhận thấy với những cây lan nguyên thủy có màu cam trong đó có ba giống lan nổi bật và khá giống nhau về màu sắc cũng như hình dáng

Trong những lúc rãnh rỗi tôi thường ghé thăm các trang web hay các diễn dàn về hoa lan. Vừa rồi trong một lần dạo chơi trên eBay, một trang nổi tiếng về mua bán qua mạng, tình cờ thấy được một cây lan với tên khoa học là Dendrobium lamyaiae. Và chính màu cam rực rỡ của cây lan làm tôi chợt nhớ đến một cây lan của Việt Nam là cây Dendrobium unicum (Hoàng thảo đơn cam). Một chút suy ngẫm và một chút tò mò tôi tìm hiểu ngay về cây lan ấy. Cũng như mọi người biết Lan Hoàng Thảo (Dendrobium) có rất nhiều giống cũng như màu sắc và phân loại, và sau khi tìm hiểu tôi nhận thấy với những cây lan nguyên thủy có màu cam trong đó có ba giống lan nổi bật và khá giống nhau về màu sắc cũng như hình dáng (similar):

• Dendrobium unicum (Hoàng thảo đơn cam)
• Dendrobium dickasonii
• Dendrobium lamyaiae

Trong ba loại lan trên chỉ có duy nhất một loại có mọc tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại. Là cây lan Den. unicum và cây lan này cũng từng được cô Phạm Hảo nhắc đến trong bài "Trồng Lan Dendrobium Unicum - Đơn Cam" viết vào tháng 6/2011. Cả ba cây lan này đều có màu cam hay cam đậm, thân có màu xanh hoặc xanh đen đậm khi cây đã rụng lá. Chính vì sự giống nhau của những cây lan trên nên chắc hẳn sẽ có người nhầm lẫn, và có lẽ là đáng buồn nếu một vài cây lan không mọc tại Việt Nam bị nhầm lẫn với cây lan Việt Nam. Trong phạm vi bài viết tôi xin trình bày về một ít cách phân biệt ba cây lan trên.

Trước tiên xin trình bày sơ qua về ba cây lan hoa cam này.

1. Dendrobium unicum (Hoàng thảo đơn cam)

Tên Việt:Hoàng thảo đơn cam (TH).
Mô tả:Phong lan nhỏ phát triển tốt trong môi trường nhiệt độ từ mát mẻ đến ấm áp nhưng không chịu nóng. Lan thích ẩm với thân cao 10-15 cm, lá 3-4 chiếc, rụng vào mùa Thu. Hoa to 4-5 cm, 1-4 hoa mọc ở các đốt, thơm và nở vào mùa Xuân cho đến đầu mùa Hạ.
Nơi mọc: Việt Nam (Tây Nguyên), Lào, Miến Điện và Thái Lan.

2. Dendrobium dickasonii

Mô tả:Phong lan nhỏ phát triển trong môi trường nhiệt độ từ mát mẻ đến ấm. Lan thích ẩm với thân cao 10-15 cm, lá 2-8 chiếc, rụng vào mùa Thu. Hoa to 5-6 cm, 1-3 hoa mọc ở các đốt, thơm và nở vào cuối mùa Đông đầu mùa Xuân.
Nơi mọc:Ấn Độ, Miến Điện và Thái Lan.

3. Dendrobium lamyaiae

Mô tả:Phong lan nhỏ phát triển trong môi trường nhiệt độ từ mát mẻ đến ấm. Thường mọc trên thân cây nhãn (Longan), tiếng Thái Lan gọi cây nhãn là Lam-yai và tên khoa học của cây có từ đây. Lan thích ẩm với thân mập và thấp hơn hai loại trên, lá 2-6 chiếc, rụng vào mùa Thu. Hoa to khoảng 6 cm, 1-3 hoa mọc ở các đốt, nở vào mùa Xuân, lâu tàn.
Nơi mọc:Lào và Thái Lan.

Read More

Hoàng thảo Ý ngọc - Dendrobium transparens

Hoàng thảo Ý ngọc - Dendrobium transparens

Cây có cánh đài hoa màu trắng rất tinh khiết, lưỡi tím hoa bèo. Màu sắc hoa biến thiên từ tím đến trắng; cánh và lưỡi pha màu rất hài hòa, đáng để sưu tập.

Lan Hoàng Thảo Hoàng Ý Ngọc

Tên khoa học: Dendrobium transparens

Hoàng thảo ý ngọc là một trong số những cây lan khá phổ biến được giới chơi lan sưu tập, màu sắc nổi bật nhờ lưỡi hoa màu tím trên nền cánh trắng, có lẽ vì thế hoa được có tên là Transparen (nghĩa tiếng Việt là minh bạch, rõ ràng). Sau đây là một số thông tin Hải tham khảo trên một số trang mạng:

Đồng danh: Callista transparens (Wall.) Kuntze 1891; Dendrobium henshalli Rchb.f 1855

Mô tả: Phong lan thân thòng, lá mỏng, rụng vào mùa thu hoặc dông. cây cần trải qua mùa nghỉ dài và nhiệt độ thấp để ra hoa. Hoa to 3-4 cm, 2-3 chiếc mọc ở các đốt của thân cây đã rụng lá. Độ bền của hoa 12 đến 20 ngày. Cây có cánh đài hoa màu trắng rất tinh khiết, lưỡi tím hoa bèo. Màu sắc hoa biến thiên từ tím đến trắng; cánh và lưỡi pha màu rất hài hòa, đáng để sưu tập.

Cây nở hoa vào mùa Xuân (ra hoa phổ biến tháng 4), hương thơm lạ, nhẹ.

Đặc biệt cây rất dễ trồng, đây là loại lan đặc hữu của Điện Biên Lai Châu, Sơn La..

 

Read More

Hoàng thảo Ngọc trúc - Dendrobium moniliforme

Hoàng thảo Ngọc trúc - Dendrobium moniliforme

Den. moniliforme là một giống phong lan hay thạch lan, thân cao 10-40 phân, hoa mọc từng chùm 2-3 chiếc một ở các đốt trên thân cây già đã rụng lá. Hoa có nhiều mầu như: trắng, hồng, tím, vàng nhạt và xanh, thường nở vào tháng 5-6, ngang to 3-4 phân, lâu tàn và rất thơm.

Cây lan có rất nhiều đồng danh như: Callista japonica Kuntze 1891; Callista moniliformis (L.) Kuntze 1891; Dendrobium castum Bateman 1868; Dendrobium heishanense Hayata 1914; Dendrobium japonicum Lindley 1830; Dendrobium monile [Thunb.] Kraenzl 1910; Dendrobium nienkui Tso 1933; Dendrobium taiwanianum S.S.Ying 1978; Dendrobium yunnanense Finet 1907; Dendrobium zonatum Rolfe 1903.

Gần đây người ta đã lai giống cây Den. moniliforme với nhiều cây khác và cho ra những cây lan hoa đẹp như: Den. Hawaian Dandy (Den. moniliforme x Super Star), Den. Ise Park (Den. moniliforme x Den stricklandianum)

Trang homepage3.nifty.com/plantsandjapan/page040.html‎ cho biết trong cuốn sách CHOOSEISO MITATE KAGAMI" (= "Encyclopedia of Dendrobium moniliforme") do AICHI SHACHU ấn hành vào năm 1886 có tất cả 135 biệt dạng, riêng cây có lá sọc và lá hình đặc biệt đã tới 50 dạng khác nhau. Người Nhật gọi tên cây này là Sekkoku phiên âm từ Hoa ngữ, tên một vị thuốc Bắc. Những người yêu mến cây lan này gọi là Chooseiran có nghĩa là sống lâu.

Den. moniliforme là một giống phong lan hay thạch lan, thân cao 10-40 phân, hoa mọc từng chùm 2-3 chiếc một ở các đốt trên thân cây già đã rụng lá. Hoa có nhiều mầu như: trắng, hồng, tím, vàng nhạt và xanh, thường nở vào tháng 5-6, ngang to 3-4 phân, lâu tàn và rất thơm.

Cách Trồng

Lan ưa nhiệt độ ban ngày vào khoảng 70-90°F (21-32°C), ban đêm 50°F (10°C) nhưng có thể chịu nóng và lạnh trên dưới mức đó và có thể trồng ở ngoải trời không cần phải che nắng, lan ưa độ ẩm cao, tối thiểu là 40%.

Vào mùa hè khi cây mọc mạnh, tưới hàng ngày và bón phân 20-20-20 với ½ thìa cà phê trong 1 galon (4 lít) nước, 2 lần một tuần. Vào giữa tháng 10 bớt tưới nước và ngưng bón phân. Khi lá bắt đầu rụng, ngưng hẳn việc tưới nước, nếu độ ẩm quá thấp nên phun nước để thân cây khỏi bị teo tóp lại.

Lan cần thay chậu 2-3 năm một lần vào mùa Xuân, trồng với rêu sphagnum moss hay trồng với 3 phần vỏ thông nhỏ, 1 phần perlite và 1 phần sphagnum cắt vụn. Lan cũng có thể trồng trên khúc cây với sphagnum moss, nhưng phải tưới thường xuyên hơn.

Read More

Hoàng thảo đơn cam - Dendrobium unicum

Hoàng thảo đơn cam - Dendrobium unicum

Hoàng thảo đơn cam phát triển tốt trong môi trường nhiệt độ từ mát mẻ đến ấm áp nhưng không chịu nóng.

Tên Việt: Hoàng thảo đơn cam (TH).

Mô tả: Thân thường có màu xanh khi cây còn non, chuyển dần thành màu xanh đen khi cây trưởng thành và màu xậm lại hơn nữa khi cây đã rụng lá, lá xanh hoặc xanh hơi tím (tùy vào lượng ánh sáng nhận được).

Hoàng thảo đơn cam phát triển tốt trong môi trường nhiệt độ từ mát mẻ đến ấm áp nhưng không chịu nóng. Lan thích ẩm với thân cao 10-15 cm, lá 3-4 chiếc, rụng vào mùa Thu. Hoa dài, bóng bẩy, bề rộng đầy đặn và nở bung cong ngược ra sau đặc trưng, hoa to 4-5 cm, 1-4 hoa mọc ở các đốt, thơm.

Những bông hoa của Đơn cam có sáp cánh hoa và đài hoa màu đỏ cam với một môi màu cam nhạt được đánh dấu với các tĩnh mạch tối màu da cam. Lan sống phụ sinh, nhỏ, cao 10cm – 15 cm. Lá thuôn hẹp, dài 5 - 6cm, rộng 0,7 - 1cm. Cụm hoa ngắn có 2 - 3 hoa màu cam đậm hay đỏ san hô. Cánh môi thuôn đều, đầu nhọn, hoa to 4-5 cm, 1-4 hoa mọc ở các đốt. Hoa rụng vào mùa thu, thời gian ra hoa của Dendrobium unicum là từ tháng 2 đến tháng 5. Những bông hoa có hương thơm và có một mùi hương tương tự như bút chì màu sáp của trẻ em

Thời gian nở hoa: vào mùa Xuân cho đến đầu mùa Hạ.

Nơi mọc: Việt Nam (Tây Nguyên), Lào, Miến Điện và Thái Lan.

Read More

Hoàng Thảo Báo Hỷ - Dendrobium secundum

Hoàng Thảo Báo Hỷ - Dendrobium secundum

Hoàng Thảo Báo Hỷ Dendro Báo Hỷ - Dendrobium secundum là một giống phong Lan cao chừng 50-70 cm, lá dài 10-14 cm, ngang rộng 3 cm. Giò hoa dài từ 10-13 cm, mọc ở gần ngọn cây. Hoa nhỏ 1.25 cm chừng 50 chiếc mọc chi chít, không nở bung ra nhưng có hương thơm.

Tên khoa học: Dendrobium secundum Lindl in Wall

Mô tả: Lan Báo Hỷ là một giống Phong lan cao chừng 50-70 cm, lá dài 10-14 cm, ngang rộng 3 cm. Dò hoa dài từ 10-13 cm mọc ở gần ngọn cây mọc từ năm trước đã trụi lá. Hoa nhỏ 1.25 cm chừng 50 chiếc mọc chi chít, không nở bung ra nhưng có hương thơm.- Hoa nở vào đầu mùa Xuân cho đến cuối mùa Hè tại các khu rừng thuộc Phan Rang, Đắc Lắc, Lang Bian, Đà Lạt, Nam Cát Tiên, Sông Bé và Lộc Ninh.

Điều kiện nuôi trồng:

- Giống như các loại Dendrobium khác.
- Cây ưa ánh sáng 70-75% (ánh sáng qua lưới).
- Cây có thể ghép gỗ, trồng chậu nhưng giá thể phải thoáng.
- Nhiệt độ nuôi trồng, cây lan Báo Hỷ có thể chịu nóng trên 380C.
Lan sống phụ sinh, mọc bụi, cao đến 1m, hơi phình rộng ở giữa, khiá rãnh, màu hồng tía lúc già. Lá thuôn mềm, dài 6 - 14cm, đầu chia 2 thùy nhọn. Cụm hoa cứng, mọc nghiêng ở đỉnh thân già. Hoa xếp về một phía, nhỏ, màu hồng pha tím, tươi. Cánh môi thuôn dài dạng lưỡi màu vàng tươi.

Cách trồng: Sau khi phun thuốc để sát trùng và phòng bệnh, bỏ nắm sơ dừa trên miếng vỏ cây, đặt lan lên trên. Phủ lớp sơ dừa mỏng lên phần rể, dùng dây cước câu cá quấn chặt vào vỏ cây. Lan Báo Hỷ ưa trồng trong giỏ hoặc trên cành cây.

Điều kiện trồng & chăm sóc Lan Báo Hỷ cũng như các giống Dendrobium khác, nhưng Lan này được ưa trồng trong các giỏ gỗ hay trên cành cây cho thoáng rễ. Hoa nở vào đầu mùa Xuân cho đến cuối mùa Hè tại các khu rừng thuộc Phan Rang, Đắc Lắc, Lang Bian, Đà Lạt, Nam Cát Tiên, Sông Bé, Lộc Ninh, Đồng Nai và nó còn được trồng ở Thái Lan, Myanmar, Indonesia, Philippine.

Read More

Tiểu bạch hạc

Tiểu bạch hạc

Có hai loài lan được gọi chung 1 tên là Tiểu bạch hạc: Dendrobium christyanum và Dendrobium margaritaceum

Tiểu bạch hạc, Hoàng thảo Bạch hoàng, Dendrobium christyanum Cây được tìm thấy trên đám mây rừng miền Bắc Việt Nam, phía bắc Thái Lan, và Vân Nam Trung Quốc ở độ cao 800-1.600 mét

 

Read More

Hoàng thảo Bạch Câu - Dendrobium crumenatum

Hoàng thảo Bạch Câu - Dendrobium crumenatum

Tuyết mai hay thạch hộc, bạch câu, hoàng thảo củ, lan củ khóm (danh pháp hai phần: Dendrobium crumenatum) là một loài phong lan thuộc chi Lan hoàng thảo, họ Orchidaceae, Dendrobium crumenatum có hoa trắng và thơm với bên trong nhụy màu vàng.

Tên Việt: Hoàng thảo Bạch câu
Tên khoa học: Dendrobium crumenatum

Mô tả: Lan sống phụ sinh, mọc thành bụi như bụi trúc. Giả hành trên nhỏ, dưới lớn giống như cái hộc (Thạch hộc), hoa trắng môi vàng, có hương thơm thoang thoảng. Đặc biệt hoa nở rộ và đồng loạt rất ấn tượng, nhưng sớm nở tối tàn (nên còn gọi là lan Phù Dung) và nở liên tục trong năm. Gọi là lan bạch câu vì nhìn xa hoa của nó nhìn như những chú chim câu trắng muốt đậu trên cành trúc vậy. Thân cao từ 0.4 - 1m, kích thước hoa: 3.5 ~ 4.5 cm. Hoa có mùi thơm nhưng chỉ nở trong 1 đến 2 ngày. Nó có thể được trồng trong một chậu tương đối nhỏ, nhưng chùm hoa có thể đạt một mét hoặc hơn. Loài lan này có hoa giống con bồ câu đang bay, do đó nó được gọi là Phong lan bồ câu.

Phân bố: Dendrobium crumenatum thường được tìm thấy trong rừng đất thấp Trung Quốc, Đài Loan, Ấn Độ, Sri Lankha, quần đảo Andaman, Myanamar, Thái Lan, Malaysia, Campuchia, Lào, Việt Nam ở độ từ 0 đến 500 mét. Loài này phổ biến nhất ở Mã Lai và Singapore, được tìm thấy trong tự nhiên ở các khu rừng nhiệt đới. Cây phân bố từ Nam Á đến Đông Nam Á. Tại Việt Nam, cây có mặt từ Kon Tum, Khánh Hòa đến Thành phố Hồ Chí Minh.

Cách trồng: Thực ra cây trồng trong điều kiện bình thường, ánh sáng khoảng 70-80%, cây sẽ rất dễ cho hoa. Thường hễ sau 1 cơn mưa bất chợt nào đó phù hợp, vài ngày sau lan bạch câu sẽ nở đồng loạt.

Cách để lan bạch câu nở hoa: Loài này nở hoa khi có sự sụt giảm nhiệt độ đột ngột. Ở lan bạch câu Dendrobium crumenatum nếu giảm đột ngột 5 -6 độ C trong vài ngày thì khoảng 9 ngày sau chúng sẽ nở hoa đồng loạt. Thông thường do kết quả của mưa (Trong khu vực nhiệt đới của châu Á, người ta thấy những cơn mưa thường xuyên mà gây ra sự thay đổi nhiệt độ đột ngột), dù hiện tượng này có thể tạo ra bằng can thiệp nhân tạo.

Điều thú vị về lan bạch câu: Khi hoa lan bạch câu đã tàn, có thể cuống hoa này không trổ hoa lần nữa, nhưng chúng sẽ dễ phát triển thành mầm cây con - keikis nếu cây lan được tưới nước, bón phân đầy đủ, và lưu giữ dưới nhiệt độ thích hợp!

 

Read More

Hoàng thảo sừng dài - Dendrobium longicornu

Hoàng thảo sừng dài - Dendrobium longicornu

Hoa màu trắng, về sau ngả sang màu vàng nhạt, đường kính 3 - 3,5cm. Lá đài hình mác, dài 2 - 2,5cm, rộng 0,8 - 1cm, đầu nhọn, gốc thót.

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo sừng dài
Tên Latin: Dendrobium longicornu
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Nhóm: Cây phụ sinh
Mô tả:

Lan sống bám. Thân hình trụ, dài 30 - 40cm, đường kính 0,4 - 0,5cm, phủ đầy lông ngắn màu đen; gióng dài 2,8 - 3cm. Lá hình mác dài 5 - 8cm, rộng 1 - 1,5cm, đầu chia 2 thùy lệch. Cụm hoa mọc ở nách lá, gồm 1 - 3 hoa, mọc trên thân còn lá.

Lá hình mác dài 0,5 - 0,7cm, đầu nhọn, phủ lông ngắn màu đen. Hoa màu trắng, về sau ngả sang màu vàng nhạt, đường kính 3 - 3,5cm. Lá đài hình mác, dài 2 - 2,5cm, rộng 0,8 - 1cm, đầu nhọn, gốc thót.

Cánh môi hình nêm, dài 2,8 - 3cm, rộng 2,5cm, chia 3 thùy, ở giữa môi có 3 đường sóng màu da cam, ở đỉnh tách ra thành hình ngón xòe, thùy bên hình bán nguyệt, thùy giữa rộng 0,8 - 1cm, mép xẻ răng sâu không đều, dọc gân ở thùy giữa có lông ngắn. Trụ dài 0,6cm, màu trắng, răng trụ có đỉnh nhọn. Nắp hình trụ, màu trắng. Cuống hoa và bầu dài 3 - 3,5cm.

Sinh học:

Mùa hoa tháng 9 - 10. Tái sinh bằng hạt và chồi.

Nơi sống và sinh thái:

Sống phụ sinh trên thân cây gỗ lớn trong rừng rậm nhiệt đới thường xanh, ở độ cao khoảng 900 - 1400 m.

Phân bố:

Việt Nam: Mới chỉ thấy ở một điểm lấy mẫu chuẩn thuộc tỉnh Vĩnh phúc (Tam Đảo).

Thế giới: Trung Quốc, Ấn Độ.

Giá trị:

Loài có dáng cây và hoa đẹp, có thể trồng làm cảnh.

Tình trạng:

Loài hiếm. Mức độ đe dọa: Bậc R.

Đề nghị biện pháp bảo vệ:

Là đối tượng bảo vệ trong thiên nhiên của khu rừng vườn quốc gia Tam Đảo. Cần gấp rút thu thập cây sống đem về trồng trong vườn thực vật để giữ nguốn gen và nhân giống làm cảnh.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam - trang 330

Dendrobium longicornu Lindl. 1828

Đồng danh: Callista longicornis (Lindl.) Kuntze 1891; Dendrobium bulleyi Rolfe 1913.

Tên Việt: Đại giác (PHH), Hoàng thảo sừng (TH).

Mô tả: Phong lan, thân cao 30-40 cm, phủ đầy lông đen, lá 5-11 chiếc. Hoa 1-3 chiếc to 3.5-4 cm lâu tàn và thơm, nở vào mùa Thu.

Nơi mọc: Sơn La, Lai Châu, Lào Cai,Tam Đảo, Vĩnh Phú.

 

Read More

Lan trầm tím - Dendrobium Nestor

Lan trầm tím - Dendrobium Nestor

Cây lan này là một giống lai lan lai tạo giữa cây Dendrobium anosmum - Dã hạc, Phi điệp và cây Dendrobium parishii - Song hồng, Hoàng thảo tím được Veitch cầu chứng vào năm 1893 với tên Den Nestor

Thân cây không giống như Den anosmum dài từ 80 phân đến 1,5 th và cũng không quá mập mạp như Den. parishiitừ 20-40 phân. Thân cây Den. Nestor hơi ngắn và lên thẳng như cây Den. parishii chứ không quá dài và buông thõng xuống như Den. anosmum. Thừa hưởng đặc tính di truyền của cây cha và cây mẹ cho nên rất thơm, nhưng mùi thơm nhẹ nhàng dễ chịu như hương trầm chứ không quá hắc. Hoa khá giống 2 cây cha mẹ nhưng có mầu tím hồng rất đẹp.

Qua kinh nghiệm học hỏi thêm về những cây lan thuộc nhóm rụng lá mới biết rằng mình đã phạm nhưng lỗi lầm quan trọng như sau:

- Dùng chậu quá lớn, trong khi cây lan lại ưa chậu chật hẹp cho rễ bó lại với nhau (root bound).
- Khi tưới phải đợi cho cây khô rễ rồi mới tưới, tức là tưới thưa ra. Mùa hè không tưới nhiều nước và bón phân đầy đủ nên cây con không mọc mạnh.
- Không tôn trọng thời kỳ chuẩn bị ra hoa, vẫn tưới nước và bón phân như thường làm cho thối rễ và cây bị mất sức. Xin xem chi tiết trong bài "Thời Kỳ Nghỉ Ngơi".
- Lỗi lầm quan trọng nhất là đã cắt bỏ những thân cây già. Nên nhớ thân cây tuy già nhăn nheo nhưng vẫn có thể ra hoa vào mùa tới và chính là bầu sữa nuôi những cây còn nhỏ.
- Một nguyên nhân khác là ở ngoài thiên nhiên, lan tự do mọc thẳng lên hay cong quẹo hay rũ xuống nay bị chúng ta cột thẳng lên làm cho nhựa cây khó dồn lên ngọn làm cho thân cây ngắn lại, vì vậy nên để lan mọc theo ý muốn.

CÁCH TRỒNG

Những cây cùng một nhóm rụng lá như: Den. anosmum, Den. friedericksianum, Den. heterocarpum, Den. lituiflorum, Den. parishii, Den. pierardii, Den. primulinum v.v... cách trồng đều giống như nhau với hợp chất như sau: Vỏ thông cở vừa 25%, than củi nhỏ 25%, đá nhỏ 25% và 30% perlite.

Ánh sáng cần khoảng 3000-4000 ánh nến, và cần có lưới che đề phòng bị cháy lá.

Mùa hè càng nóng, càng phải tưới cho thật nhiều và ẩm độ càng cao, càng tốt (70-90%). Bón phân 30-10-10 hay 20-20-20 mỗi tuần.

Mùa Thu hay từ tháng 10 trở đi, khi thấy lá cây úa vàng tưới ít đi và bón phân 10-30-20 và phun thuốc 0-50-0 để kích thích cho cây ra nụ. Vào thời kỳ này nếu ban đêm không lạnh xuống dưới 55-60°F hay 13-15°C trong vòng 4-6 tuần lễ sẽ khó lòng có hoa. Ngưng hẳn việc tưới bón vào tháng 12, nhưng thỉnh thoảng phải phun nước cho thân cây khỏi bị teo tóp, nhăn nheo.

Vào cuối mùa Đông hay đầu mùa Xuân, cây bắt đầu nhú nụ ở các đốt phía trên gần ngọn, lúc này hãy tưới sơ qua hoặc phun nước cho thật đẫm. Nếu chúng ta chú ý sẽ thấy ở ngoài thiên nhiên, thời gian này sẽ có nhưng trận mưa phùn hay mưa bụi làm cho thân cây đẫm nước, căng phồng nhưng rễ chỉ ẩm chứ không ướt sũng những nước.

Khi hoa nở, tưới nước điều hòa và khi hoa tàn ngưng tưới nước cho tới khi thấy cây con mọc ra ở gốc hay các các cây (keikies) mọc ở các đốt gần ngọn hay ở phía dưới các đốt đã ra hoa. Những cây con, thường mọc ra sớm hơn có thể là từ khi cây ra nụ và có thể ra hoa vào mùa tới, còn các cây keiki phải đến mùa hoa sang năm. Hãy đợi khi cây keiki mọc rễ dài chừng 3-4 phân mới tách ra khỏi cây mẹ và trồng vào các chậu nhỏ dưới 10 phân.

Mỗi chậu lan cần có ít nhất 2 thân cây già trụi lá để nuôi các cây con.

Cách trồng tốt nhất là trồng trong chậu gỗ và treo nơi thoáng gió, hoặc trồng trong những giỏ treo ngược cho cây buông thõng xuống bởi vì thân cây quá dài làm cho chậu nhựa bị lật nghiêng và nước tưới khó lòng vào trong chậu.

 

Read More

Kim điệp thơm - Dendrobium Trigonopus

Kim điệp thơm - Dendrobium Trigonopus

Kim điệp thơm - Dendrobium Trigonopus : thân ngắn, mập tương tự kim điệp giấy nhưng hoa của Kim điệp thơm cánh nhọn, rất dày, hơi bóng nên nhìn có cảm giác như hoa nhựa nên còn có người gọi là Kim điệp nhựa

Đồng danh: Dendrobium velutinum Rolfe 1895.
Tên Việt: Kim Điệp thơm.
Mô tả: Phong lan, lá 2-4 chiếc. Hoa to 4-5 cm, thơm, mọc 1-4 chiếc tại các đốt gần ngọn, nở vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Tây Nguyên, Lâm Đồng.

Kim điệp thơm (Dendrobium Trigonopus): thân ngắn, mập tương tự kim điệp giấy nhưng hoa của Kim điệp thơm cánh nhọn, rất dày, hơi bóng nên nhìn có cảm giác như hoa nhựa (nên còn có người gọi là Kim điệp nhựa),  màu vàng kim, phớt xanh lục ở họng, đặc biệt hoa rất bền (khoảng 60 ngày)và thơm đậm mùi mật ngọt. Đây là loại lan đang rất được ưu chuộng, có thể phát triển mà ra hoa ở cả miền Bắc & Nam.

 

Read More

Hoàng Thảo Nghệ Tâm - Dendrobium loddigesii

Hoàng Thảo Nghệ Tâm - Dendrobium loddigesii

Phân bố ở Lào, Việt Nam nhiều ở Thái Nguyên, các tỉnh Nam Trung Quốc, Hồng Kông; trong các khu rừng lá kim nhiều rêu và ẩm ướt ở độ cao 1000 – 1500m so với mực nước biển, có mùa đông khô, mùa xuân ẩm ướt, và mùa hè.

Danh pháp hai phần: Dendrobium loddigesii
Đồng danh: Dendrobium pulchellum, Dendrobium seidelianum
Thân cây to gần chiếc đũa, dài khoảng 15 – 35cm, màu xanh-tía, thắt nhiều đốt ngắn khoảng 1-2cm, bao thân màu trắng với nhiều vân dọc. Lá thuôn nhọn, mọc so le.

 

Read More

Thuỷ tiên dẹt - Dendrobium sulcatum

Thuỷ tiên dẹt - Dendrobium sulcatum

Thuỷ tiên dẹt, Kiều dẹt, Dendrobium sulcatum được tìm thấy rất nhiều ở Thái Lan, Lào và Nam Trung Quốc Đông dãy Himalaya ở độ cao từ 500 đến 1000 mét. Nở hoa vào mùa xuân với nhiều hoa rộng 2.5cm màu vàng tươi. Hoa có mùi thơm.

Tên Việt: Kiều dẹt (hay còn gọi là thủy tiên dẹt, hoàng thảo thủy tiên dẹt)
Tên khoa học: Dendrobium sulcatum

Mô tả:

Nở hoa vào mùa xuân với nhiều hoa rộng 2.5cm màu vàng tươi. Hoa có mùi thơm. với nhiều chùm hoa, rủ ngắn thành từng chùm rất đẹp

Phân bố:

Được tìm thấy rất nhiều ở Thái Lan, Lào và Nam Trung Quốc Đông dãy Himalaya ở độ cao từ 500 đến 1000 mét.

Cách trồng:

Dendrobium sulcatum Phát triển tốt với nhiệt độ mát mẻ cần bón trong mùa tăng trưởng. Trong thời gian cuối mùa thu cần tưới nhiềunước cho đến khi chồi mới xuất hiện vào đầu mùa xuân.

Cây ưa ẩm nhưng cần thoáng gốc, nói chung trồng trên bảng dớn hay chậu dớn thì thích hợp hơn, cây không ưa nắng nhiều.

 

Read More

Hoàng thảo chuỗi ngọc - Dendrobium findlayanum

Hoàng thảo chuỗi ngọc - Dendrobium findlayanum

Hoàng thảo chuỗi ngọc, lan chuỗi ngọc có nguồn gốc từ Điện Biên nên nhiều người chơi lan vẫn thường gọi là Hoàng thảo Điện Biên hay chuỗi ngọc Điện Biên/ Thân đứng, giả hành thắt đốt. Hoa mọc ở các đốt mọc từ các đốt của thân, hoa to nở vào mùa Xuân

Hoàng thảo Chuỗi ngọc Điện Biên
-Mô tả: Phong lan, thân đứng.giả hành thắt đốt. Hoa mọc ở các đốt mọc từ các đốt của thân, hoa to nở vào mùa Xuân
-Nơi mọc: Điện biên
-Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nắng sáng hay chiều
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
-Ẩm độ: 50-70%. Thích hợp trồng trên cành cây hay mảnh gỗ.

 

Read More

Phi điệp vàng - Dendrobium chrysanthum

Phi điệp vàng - Dendrobium chrysanthum

Lá xanh quanh năm, thân rũ dài 1.50 m. Hoa to 5 cm từ 1-3 mọc ở các đốt, nở từ tháng Tư cho đến tháng 11. Có hương thơm

Tên Việt Nam: Hoàng thảo hoa vàng (TH), phi điệp vàng
Tên Latin: Dendrobium chrysanthum Lindl
Đồng danh: Callista chrysantha (Wall.) Kuntze 1891
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales 
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Đặc điểm nhận dạng: Lan phụ sinh. Thân dài 70 - 160 cm, hình trụ, dầy 0,6 - 0,8 cm, thõng xuống, lóng dài 2 - 3,5 cm. Lá hình mác nhọn, dài 10 - 16 cm, rộng 3 - 4 cm. Cụm hoa bên mọc trên thân còn lá. Lá bắc dài 0,5 cm. Hoa màu vàng, đường kính 4 - 4,5 cm, cuống hoa và bầu dài 4 - 5 cm. Các lá đài hình mác, đỉnh hơi nhọn, dài 2,4 - 2,6 cm, rộng 1 - 1,2 cm. Cằm ngắn, đỉnh tù tròn, dài 0,6 - 0,8 cm. Cánh hoa hình trứng, dài 2,3 - 2,4 cm, rộng 1,4 - 1,5. Môi màu vàng hình phễu, khi trải phẳng có hình nửa tròn hoặc gần tròn, dài 2,6 - 2,8 cm, rộng 2,3 - 2,4 cm, ở giữa có 1 hoặc 2 đốm màu tím đỏ; bề mặt phủ lông mịn. Cột cao 0,3 - 0,4 cm; tuyến mật hình tròn; răng cột đỉnh tù. Nắp hình mũ, bề mặt phủ nhú mịn.

Sinh học và sinh thái: Ra hoa vào tháng 7 - 8. Tái sinh bằng chồi và hạt. Mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng, ở độ cao 100 - 1200 m.

Phân bố:

Trong nước: Cao Bằng, Vĩnh Phúc (Tam Đảo), Hòa Bình, Hà Tây, Quảng Trị.

Thế giới: Ấn Độ, Nêpan, Butan, Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Lào.

Giá trị: Dùng trị miệng khô, táo khát, phổi kết hạch, dạ dày thiếu vị chua; chữa di tinh, ra mồ hôi trộm, thắt lưng đau mỏi, bệnh nhiệt gây tổn tân dịch. Cây dùng làm cảnh vì có hoa màu vàng rất đẹp với đốm màu tím đỏ ở giữa môi.

Tình trạng:

Loài có khu phân bố và nơi cư trú chia cắt. Hiện đã bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác để trồng, bán chủ yếu làm cây cảnh, đôi khi làm thuốc và chặt phá rừng hủy hoại nơi cư trú.

Phân hạng: EN B1+2e+3d.

Biện pháp bảo vệ: Đề nghị xây dựng khu bảo tồn và nhân giống Lan trong các vườn quốc gia và di chuyển một lượng cây sống có thể của loài này về khu bảo tồn và chăm sóc.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 425.

 

Read More

Hoàng thảo tím huế - Dendrobium hercoglossum

Hoàng thảo tím huế - Dendrobium hercoglossum

Thân ngắn, mập màu xanh hoặc vàng, gốc nhỏ, giữa thân phình to đến ngọn. Hoa có nhiều màu từ trắng, hồng đến tím đậm, nở thành nhiều chùm hoa ở các mắt. Lưới hoa khum ngắn, hoa nở xòe to tròn, không có bầu cựa phía sau như thập hoa.

Cây ưa ẩm, khí hậu mát cho đến ấm, trong tự nhiên hay tìm thấy dọc các con suối, trên các thân cây chủ nhiều rêu. Khi trồng ở vườn nhà nên chọn giá thể xốp thoáng, giữ nước vừa phải như chậu đựng dớn cọng, bảng dớn... tưới nhẹ hàng ngày, chú ý kiêng nước mưa trực tiếp vì hay bị úng thối gốc. Loại này tương đối khó trồng với vùng có khí hậu nóng.

Dendrobium hercoglossum Rchb. f. 1886
Đồng danh: Dendrobium poilanei Guillaumin 1925.
Tên Việt: Mũi câu (PHH), Hoàng thảo tím huế (TH).
Mô tả: Phong lan mọc thành khóm nhỏ, thân cao 20-35 cm lá mỏng và mềm. Chùm hoa mọc từ thân cây đã rụng lá, dài 3-5 cm, hoa 2-8 chiếc, to 2-3 cm, thơm nhẹ nở vào Đông-Xuân.
Nơi mọc: Bình Trị Thiên, Lâm Đồng.

Theo Hoalanvietnam.org

 

Read More

Hoàng thảo thập hoa - Dendrobium aduncum

Hoàng thảo thập hoa - Dendrobium aduncum

Cây to, dài có màu nâu đậm, hoa nở mùa hè, thơm mùi vani, lưỡi hoa dài, nhọn, phía sau hoa có 1 bầu cựa rất lớn, khi hoa nở hơi mở. Hoa có nhiều màu, trắng, hồng, tím...

Hồng Câu còn có tên là Hoàng Thảo Thập Hoa, là loài lan rừng có hoa nhỏ mọc thành chùm, đặc biệt là hoa có hai đốm tím giống như hai con mắt trông rất ngộ nghĩnh. Từ các giả hành dài khoảng 60cm – 70cm đã rụng hết lá, những nụ hoa bầu bĩnh màu phớt hồng nhú ra. Khi hoa nở, màu hồng nhạt của hoa nổi bật trên nền những giả hành dài khô màu nâu với đôi chỗ bạc trắng, tạo thành một vẻ đẹp rất sống động và tự nhiên.

 

Read More

Trúc phật bà - Dendrobium pendulum

Trúc phật bà - Dendrobium pendulum

Cũng tương tự như u lồi, trúc phật bà có cùng mùa hoa, hoa khá giống với u lồi nhưng hơi nhỏ hơn một chút, điều đặc biệt là các đốt trên thân cây phình ra ác liệt như các cây nấm được xiên vào nhau

Mô tả: Cây nở hoa từ cuối đông đến đầu xuân với nhiều hoa thơm rộng từ 4 đến 7 cm.

Cây được tìm thấy trong khu rừng đất thấp của đảo Hải Nam và Tây Tạng Trung Quốc, Assam, Bangladesh, Myanamar, Thái Lan, Lào và Việt Nam ở độ cao từ 760 đến 1600 mét.

Chăm sóc: Cây trồng nơi nhiệt độ mát đến ấm với lượng ánh sáng trung bình. Giữ cây ẩm và bón phân trong mùa tăng trưởng. Giảm nước khi mùa đông đến. Trong mùa đông cắt nước cho đến khi chồi mới xuất hiện. Phun sương các cây để giữ cho các giả hành khỏi nhăn nheo. Trồng trong một hổn hợp thoát nước tốt của dớn miếng hoặc vỏ cây linh sam vừa.

 

Read More

Hoàng thảo u lồi, tứ bảo sắc - Dendrobium wardianum

Hoàng thảo u lồi, tứ bảo sắc - Dendrobium wardianum

Là giống hoàng thảo hoa to, đẹp, thường nở vào dịp tết nguyên đán nên khá được ưa chuộng, tuy nhiên giống này khá khó trồng tại vùng đồng bằng do xuất xứ tại vùng núi cao, ưa lạnh và ẩm. Chúng được tìm thấy trong các khu rừng phía Tây Bắc, sống bám trên thân gỗ khá cao và nhiều rêu.

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo đốm tía, hoàng thảo u lồi, tứ bảo sắc, hoàng thảo ngũ tinh
Tên Latin: Dendrobium wardianum
Đồng danh: Dendrobium wardianum R. Warner, 1862.
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Đặc điểm nhận dạng: Lan phụ sinh. Thân dài 35 - 40 cm, dầy 0,6 - 1 cm, lóng dài 4 - 5 cm, đỉnh mỗi lóng phình mập rõ. Lá hình mác, đỉnh chia 2 thuỳ tròn lệch, dài 8 - 11 cm, rộng 1,7 - 2,5 cm. Cụm hoa bên, 1 - 4 hoa, mọc trên thân không còn lá. Lá bắc dài 0,5 - 0,6 cm; hoa có đường kính 5 - 6 cm, cuống hoa và bầu dài 3,5 - 4 cm. Các lá đài hình mác, đỉnh tù, dài 3,8 - 4 cm, rộng 1,2 - 1,4 cm. Cằm dài khoảng 0,7 cm, đỉnh tròn. Cánh hoa hình bầu dục, đỉnh hơi nhọn, dài 3,5 - 3,8 cm, rộng 2 - 2,2 cm. Chót đỉnh lá dài và cánh hoa màu tím. Môi hình gần tròn, dài 3 - 3,2 cm, rộng 2,6 - 2,8 cm, chót đỉnh màu tím, phần còn lại màu vàng nhạt với 2 đốm lớn màu tím ở giữa. Cột màu trắng, cao 0,3 - 0,4 cm; tuyến mật hình bầu dục, răng cột tù ở đỉnh. Nắp màu tía, hình mũ cao, đỉnh hơi cong, phủ nhú mịn.

Sinh học và sinh thái: Ra hoa vào tháng 2 - 3. Tái sinh bằng chồi và hạt. Mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng, ở độ cao 500 - 600 m.

Phân bố:

Trong nước: Lào Cai (Sapa), Ninh Bình (Cúc Phương: núi Mây Bạc).

Thế giới: Ấn Độ, Butan, Trung Quốc, Mianma, Thái Lan.

Giá trị: Loài hiếm. Cây làm cảnh vì có dáng cây và hoa đẹp, cánh màu trắng chót tím, môi có tâm vàng nhạt, có thể gây trồng.

Tình trạng: Loài có khu phân bố và nơi cư trú chia cắt. Hiện một điểm phân bố nằm trong khu vực vườn quốc gia Cúc Phương nhưng nơi này vẫn luôn bị đe doạ xâm hại.

Phân hạng: VU B1+2c.

Biện pháp bảo vệ: Loài đã được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (1996) với cấp đánh giá "hiếm" (Bậc R). Đề nghị xây dựng khu bảo tồn và nhân giống Lan trong các vườn quốc gia và di chuyển một lượng cây sống có thể của loài này về khu bảo tồn và chăm sóc.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 440.

Read More

Vảy cá - Dendrobium jenkinsii

Vảy cá - Dendrobium jenkinsii

Dễ nhầm với vảy rồng, nhưng vảy cá nhỏ hơn nhiều, thân chỉ bằng đầu ngón tay với 1 lá nhỏ, cứng ở đỉnh. Hoa thường ra đơn 1-2 bông trên 1 mắt hoa, màu vàng đậm, hoa nhỏ hơn vảy rồng.

Dendrobium jenkinsii Wallich ex Lindley 1839

Đồng danh: Dendrobium aggregatum Roxb. var. jenkinsii [Wall.] Lindley 1898.

Tên Việt: Tiểu điệp.

Mô tả: Phong lan rất nhỏ, củ bẹ và lá ngắn chừng 2-3 cm. Hoa to 1-2 cm, 2-3 chiếc, cuống ngắn, nở vào mùa Xuân. Hoa trông khá giống với Den. lindleyii hay Den. capillipes nhưng không mọc từng chùm và cây và hoa nhỏ hơn rất nhiều.

Nơi mọc: Sơn La, Lai Châu, Tây Nguyên.

Theo Hoalanvietnam.org

 

Read More

Vảy rồng - Dendrobium lindleyi

Vảy rồng - Dendrobium lindleyi

Hẳn mọi người rất ngạc nhiên khi xếp vảy rồng vào họ thủy tiên? nhưng thực tế cây này mang đầy đủ các đặc điểm của nhà thủy tiên, chỉ khác là thân của chúng rất ngắn và trên thân chỉ mang 1 - 2 lá ở đỉnh.

Hoa đẹp nhưng nhưng cũng thuộc dạng nhanh tàn với màu vàng tươi rực rỡ, lưỡi xòe rộng, hơi thơm.

Có 2 loại lindleyi, loại thứ nhất giả hành có 4 cạnh tạo nên thân hình vuông hoặc hình thoi; loại thứ 2 nhiều cạnh hơn, 7-8 cạnh tạo lên hình thân cây gần tròn (thường gọi là vảy rồng Lào), loại 4 cạnh thân thường nhỏ hơn loại thứ 2. Cả 2 loại thân thường rất ngắn, tối đa chỉ khoảng 8 -10cm, các giả hành xếp sát nhau ôm lấy thân cây chủ tạo thành các mảng, từ xa nhìn giống như vảy rắn, vảy rồng nên có tên gọi là vảy rồng.

 

Read More

Bạch hỏa hoàng - Dendrobium bellatulum

Bạch hỏa hoàng - Dendrobium bellatulum

Hoàng thảo đốm đỏ hay bạch hỏa hoàng, thạch hộc lùn, tiểu mĩ thạch hộc. Được tìm thấy trong dãy Himalaya, Nam Trung Quốc, Thái Lan và Việt Nam trong các khu rừng trên núi chính ở độ cao 700-2100 mét.

Phân bố: ở Ấn Độ, Thái Lan, Lào, Trung Quốc, Myanma, Việt Nam (các tỉnh: Kon Tum, Lâm Đồng)

Mô tả cây: Cây nhỏ, hoa ít, vòi hoa khoảng 1 đến 3 hoa, hoa cánh trắng, môi đỏ (đôi khi gốc môi đỏ, bờ môi màu vàng), sóng giữ môi có gợn. Hoa nhỏ khoảng 2,5-4,5 cm, hoa có mùi thơm.  nở hoa vào khoảng tháng 2-3. Hoa nở từ khoảng 25 – 30 ngày sẽ tàn.

Chăm sóc cơ bản: trong phía nam trồng dễ hơn, nhất là vùng Tây Nguyên thấy lên khá tốt, trong khi miền Bắc lại rất khó khăn. Nó cần thời gian nghỉ vào mùa đông, hạn chế tưới nước và phân bón. Việc này bắt đầu vào tháng 10. Hoàng thảo bạch hỏa hoàng cần tưới thật ít, chủ yếu để chỗ khô thoáng mát, tránh nước mưa dễ bị thối rễ. Loài này cần phải hoàn toàn khô ráo trước lần tưới nước tiếp theo.

Các bác trong phía nam trồng dễ hơn, nhất là vùng Tây Nguyên thấy lên khá tốt, trong khi miền Bắc lại rất khó khăn. Có thể giải thích đơn giản là câu ưa khí hậu khô và ấm, nhiệt độ không có sự thay đổi thất thường. Thân cây rất ngắn, căng mập, có một lớp lông đen mỏng bao phủ. Hoa thì cực đẹp, từ hình dáng đến cách phối chuyển màu trên hoa.

 

Read More

Thủy tiên râu mép, môi tơ - Dendrobium brymerianum

Thủy tiên râu mép, môi tơ - Dendrobium brymerianum

Lan Hoàng thảo môi râu khác với những họ thủy tiên thông thường, loại này có gốc nhỏ, thân phình ra 1 đoạn sát gốc rồi thuôn tròn, dài lên đến ngọn, có cùng đặc điểm của thủy tiên là lá tập trung ở đỉnh, không rụng lá theo chu kỳ hàng năm, phát hoa thành chùm dài rủ xuống.

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo môi râu
Tên Latin: Dendrobium brymerianum
Đồng danh: Dendrobium brymerianum Seidenf
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales 
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Mô tả: Lan sống phụ sinh, mọc bụi, thân cao chừng 50 cm, lá xếp 2 dãy, gần hình trụ, rụng lá, Hoa nở vào mùa xuân và mùa thu, từ 1 đến 5 chiếc rất thơm, to 5-7.5 cm, mọc từ các đốt của thân đã rụng lá, hoa màu vàng cánh môi có râu tua rất đặc trưng, cựa dài 1,5cm

Phân bố: Cây mọc phổ biến ở biên giới Việt Nam như Cao Bằng, Sapa và  có ở Lâm Đồng và còn phân bố ở Trung Quốc. Thái Lan

Mô tả loài: Trần Hợp - Phùng mỹ Trung. (Theo vncreatures.net)

-Tên Việt: hoàng long vỹ hay hoàng thảo môi râu
-Đồng danh: Dendrobium histrionicum
-Mô tả: Phong lan rụng lá, thân cao chừng 50 cm Hoa nở vào mùa Xuân và mùa Thu, từ 1 đến 5 chiếc rất thơm nhưng mau tàn, to 5-7.5 cm, mọc từ các đốt của thân đã rụng lá
-Nơi mọc: Biên giới Hoa Việt
-Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nắng sáng hay chiều
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
Ẩm độ: 50-70%
-Cách trồng: treo nơi thoáng mát .Ghép dớn , ghép cây hay bỏ chậu chú ý để cây trong mát sau khi ra rễ mới để lan tiếp xúc với nắng .

 

Read More

Thủy tiên mỡ gà - Dendrobium densiflorum

Thủy tiên mỡ gà - Dendrobium densiflorum

Cây này khá dễ để nhận ra với thân cây dài. hình vuông với các cạnh chuốt tròn chứ không sắc cạnh như farmeri, vuông đều từ gốc đến ngọn. Bản lá to, rộng, hơi mỏng so với kích thước lá. Cánh hoa vàng, lưỡi vàng, toàn bộ chùm hoa ánh lên sắc vàng rực rỡ, là một loại đáng để sưu tầm.

Tên Việt: THủy tiên mỡ gà
Đồng danh: Callista densiflora
Mô tả: Phong lan cao khoảng 40-50 cm, có 7-12 đốt, 3-5 lá xanh quanh năm. Hoa to 5 cm, chóng tàn nhưng có hương thơm, nở vào Xuân
Nơi mọc:
Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nắng sáng hay chiều
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
Ẩm độ: 50-70%
* Seidenfaden, Phạm Hoàng Hộ và Trần Hợp đều không nói tới cây này, nhưng trong List of Taxa part 3 của CITES và IOSPE đều nói Việt nam có giống này.

 

Read More

Thủy tiên cam - Dendrobium thyrsiflorum

Thủy tiên cam - Dendrobium thyrsiflorum

Là giống hoa khá đẹp với hoa cánh trắng, lưỡi vàng 1 màu, chùm hoa kín tròn một màu trắng với những đốm vàng lung linh. Thân hơi vuông với nhiều rãnh khía dọc, dài như amabile. Ưa ẩm và thoáng, thích nắng giống như amabile.

Tên Việt: Thủy tiên cam
Đồng danh: Callista thyrsiflora; Dendrobium densiflorum var. alboluteum
Mô tả: Phong lan cao 40-50 cm. Lá 5-7 chiếc xanh quanh năm dài rộng 12x4 cm. Chùm hoa mọc ở đốt gần ngọn, dài 15-30 cm có 15 tới 50 hoa to 5 cm, hơi thơm nở vào mùa Xuân.
Nơi mọc: Vinh, Quảng Trị, Lâm Đồng, Đồng Nai
Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nắng sáng hay chiều
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
Ẩm độ: 50-70%
Loại này thân tròn hoa có màu giống với Thủy tiên trắng (Dendrobium farmeri - thân vuông) và Thủy tiên Dendrobium palpebrae Lindl (thân vuông).

 

Read More

Thủy tiên tím - Dendrobium amabile

Thủy tiên tím - Dendrobium amabile

Cây thộc loại giả hành lớn, khác với farmeri thân vuông, amabile thân tròn, màu nâu hoặc xanh đen; dài từ 40-100 cm, lá mọc so le từ khoảng giữa thân đến ngọn. Hoa mọc từ gốc lá, có nhiều kiểu hoa

- Đặc hữu của Việt nam
- Tên Việt: thuỷ tiên hường, thuỷ tiên tím hay kiều tím, kiều hường
- Đồng danh: Den. bronckartii, Callista amabile
- Mô tả: Phong lan lá xanh quanh năm, cao 70-90 cm. Chùm hoa buông thõng dài 25-35 cm. Hoa 3-4 cm nở vào cuối Xuân
- Nơi mọc: Miền Trung
- Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nhiều nắng
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
Ẩm độ: 50-70%
- Cách trồng: treo nơi thoáng mát .Ghép dớn, ghép cây hay bỏ chậu chú ý để cây trong mát sau khi ra rễ mới để lan tiếp xúc với nắng .

Phát hoa màu tím, cánh trắng họng vàng (Thường gọi là kiều hồng, kiều hường)

 

Read More

Thủy tiên trắng - Dendrobium farmeri

Thủy tiên trắng - Dendrobium farmeri

Cây cỡ trung bình, gốc nhỏ, thân phình to ở giữa hình vuông, ngọn nhỏ có khoảng 3-5 lá. Lá bền không rụng như những loài thân thòng. Cây thường có xu hướng mọc thẳng lên trên nên thích hợp trồng đứng trong giỏ treo. Hoa mọc thành chùm, cánh trắng họng vàng, có cây cánh tím (loại cánh tím ít xuất hiện ở Việt Nam) không thơm hoặc ít thơm, hoa nhanh nở, tàn trong vòng 5-7 ngày.

Tên Việt: Kiều trắng, kiều vuông.
Đồng danh: Callista densiflora
Mô tả: Phong lan cao chừng 20 cm, thân vuông có 2-4 lá ở ngọn, dò hoa dài 20 cm mọc gần ngọn già trụi lá hoặc ngọn non. Hoa to 5 cm mầu hồng nhạt hay trắng nở vào mùa Xuân.
Nơi mọc:
Điều kiện nuôi trồng: Trồng nơi có nắng sáng hay chiều
W = warm nóng từ 60-90°F hay 15.6-32.2°C
I = intermediate vừa từ 50-80°F hay 10-26.7°C
Ẩm độ: 50-70%

• Rất dễ nhầm lẫn với cây Den. palpebrae (thân cao hơn) và Den thyrsiflorum thân tròn và cao hơn nhiều
• Seidenfaden cho là đồng danh với Den. palpebrae nhưng trong List of taxa part 3 Việt Nam có cả 2 cây.

 

Read More

Bạch hạc Langbiang - Dendrobium wattii

Bạch hạc Langbiang - Dendrobium wattii

Là loại cây của xứ mát, cần nhiệt độ ổn định, nhiều nước trong thời kỳ sinh trưởng và hơi khô sau khi hết mùa hoa. Là loại cây khó trồng ở miền Bắc khi nhiệt độ quá cao về mùa hè.

Cây dài cỡ trung bình (40-60cm), thân phủ một lớp lông đen, hoa đơn hoặc 1 chùm 2-3 hoa. Hoa màu trắng, trọng họng có 1 bớt dài màu vàng, bên cạnh là những tia vàng chia đều 2 bên.

 

Read More

Hoàng thảo kim thoa - Dendrobium clavatum

Hoàng thảo kim thoa - Dendrobium clavatum

Cây khá giống với long nhãn nhưng thân nhỏ hơn, mang nhiều sắc vàng, dài khoảng 50-70cm, do thân cứng nên thường mọc thẳng, thích hợp trồng trong chậu đất hoặc gỗ.

Chú ý độ nặng của chậu để đối trọng với cây sao cho khi cây đứng chậu không bị nghiêng hoặc lật ngược. Cũng có thể cho bám gỗ nhưng cây ưa ẩm nên nếu bó gỗ thì phải tưới nhiều hơn. Cây ưa nắng.

 

Read More

Hoàng thảo long nhãn Dendrobium fimbriatum

Hoàng thảo long nhãn Dendrobium fimbriatum

Thân cây to, dài có khi đến 2m, cây con có nhiều chấm đen, nâu bám kín rất dễ nhận biết, hoa vàng, lưỡi hoa hình tròn có tua râu, có một bớt đen sát họng, phát hoa dài, hoa dạng chùm rủ xuống. Long nhãn chỉ có một kiểu hoa như thế.

Tên Việt Nam: Lan hoàng thảo long nhãn
Tên Latin: Dendrobium fimbriatum
Đồng danh:  Dendrobium fimbriatum Hook. 1823; Dendrobium fimbriatum var. oculatum Hook. 1845; Dendrobium vagans Gagnep. 1950
Họ: Phong lan Orchidaceae
Bộ: Phong lan Orchidales
Lớp (nhóm): Cây phụ sinh

Đặc điểm nhận dạng: Lan phụ sinh. Thân dài tới 90 cm, hình trụ, dầy 0,7 - 0,8 cm, lóng dài 3 - 4 cm. Lá hình mác rộng, đỉnh nhọn, dài 10 - 13 cm, rộng 2 - 3 cm. Cụm hoa bên ở sát đỉnh thân, dài 15 - 18 cm, nhiều hoa, mọc trên thân còn lá. Lá bắc dài khoảng 0,5 cm. Hoa màu vàng, đường kính 4,5 - 5 cm, cuống hoa và bầu dài khoảng 3 cm. Các lá đài hình bầu dục, đỉnh tù, dài 3 - 3,5 cm, rộng 1,2 - 1,3 cm. Cằm ngắn, đỉnh tròn, dài khoảng 0,6 cm. Cánh hoa hình trứng, mép xẻ răng nhỏ, dài 3 - 4 cm, rộng 1,5 - 1,6 cm. Môi màu vàng, hình gần tròn, dài 3 - 3,2 cm, rộng 3,3 - 3,5 cm; mép xẻ răng sâu hoặc có diềm tua phân nhánh, ở giữa có một đốm lớn màu tím đỏ. Cột cao khoảng 0,5 cm, răng cột tù. Nắp hình mũ cao, nhẵn.

Sinh học và sinh thái: Ra hoa vào tháng 3 - 7. Tái sinh bằng chồi và hạt. Mọc bám trên các cây gỗ lớn trong rừng thưa, ở độ cao 200 - 1400 m.

Phân bố:

Trong nước: Lào Cai (Sapa), Cao Bằng, Bắc Kạn (Ba Bể), Nghệ An (Vinh), Lâm Đồng (Đà Lạt, Braian, Di Linh), Cà Mâu.
Thế giới: Ấn Độ, Nêpan, Butan, Trung Quốc, Mianma, Thái Lan, Lào, Malaixia.

Giá trị: Cây dùng chữa ho khan, đau lưng gối mỏi, thiểu năng sinh dục. Cây làm cảnh vì có hoa to, thơm và đẹp, màu vàng cam với môi xẻ tua, giữa môi có một đốm lớn màu tím - đỏ rất đẹp.

Tình trạng: Loài có khu phân bố và nơi cư trú chia cắt. Hiện đã bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác để trồng, bán chủ yếu làm cây cảnh, đôi khi làm thuốc và chặt phá rừng hủy hoại nơi cư trú.

Phân hạng: VU B1+2e+3d.

Biện pháp bảo vệ: Đề nghị xây dựng khu bảo tồn và nhân giống Lan trong các vườn quốc gia và di chuyển một lượng cây sống có thể của loài này về khu bảo tồn và chăm sóc.

Tài liệu dẫn: Sách đỏ Việt Nam năm 2007 - phần thực vật – trang 433.

Read More